یک راه حل پیشنهادی برای مهار ریزگردها
زمان بابادی شوراب – خورنا که در زمانهای گذشته(قبل از احداث سدهای کارون ۳و۴ وسد گتوند بر روی رودخانه کارون و سد کرخه)در استان خوزستان و شهرستان اهواز وجود داشته،البته بسیار ناچیز و در فصول تابستان و یا اوایل پاییز معمولاً این اتفاق طبیعی رخ میداده است،درسایر فصول این پدیده مشاهده نمیگردید.
متأسفانه با سیاست نسنجیده دولت های گذشته،ایجاد سد و انتقال آب از سرشاخه رودخانههای استان،این پدیده بعنوان یک اتفاق نامیمون خودش را در کشور و بخصوص در استان خوزستان نشان داده است،حضور در هوای موجود و استشمام آن ما را بینصیب نکرده است.
اگر به بررسی موضوع توجه بیشتری بکنیم،قبل از احداث سدها، با هر بار بارندگی (هرسال یک یا دوبار) به دلیل اینکه حوزهی آبریز کارون قابل مهار نبوده،بصورت سیل دشت در استان خودش را نشان میداد،به شکلی که این سیل دشت بوجود آمده در مسیر اهواز- آبادان جادهی مواصلاتی موجود بین این دو شهر را کاملا زیر آب می برده،طوری که تردد در آن برای ساعتها انجام نمیگردید،ولی پس از احداث این سدها دیگرسیل دشتها مشاهده نگردید و تالاب شادگان وهورالعظیم درمعرض خطر قرار گرفتند به صورتی که حذف آنها بعنوان تالاب بینالمللی از کنوانسیونهای جهانی بعنوان اخطار درحال تصمیمگیری و بررسی میباشد.
متأسفانه شاید بعضی ازمسئولین مربوطه دغدغه و نگرانی برای این موضوع نداشته و با تمسک به بهانهی مبدا ریزگرده ها از کشورهای همسایه،سرپوشی برروی عملکرد ضعیف خود و دوستان مدیر کشوری وهم استانی خود می گذارند.
پیشنهاد یکی ازمدیران محیط زیست استان که جای تأمل دارد این بود که”هر نفر یک لیوان آب به تالابهای شادگان و هورالعظیم بصورت نمادین بریزد” شاید بتوان با آن بعنوان یک طنز روزبرخورد نمود.به راستی این حرکت نمادین با چه هزینهای انجام خواهد گرفت وچه هدفی را به دنبال خواهد کرد؟
و آیا به غیر ازتوجیه مدیریت نامناسب استان چیزی دیگری را بازگو می کند؟
شاید این جوابهای انحرافی برای پاسخ مناسب ندادن به مردم و افکار عمومی خواهد بود. با توجه به نظرمعاون محترم رئیس جمهور که گفته اند مشکل ریزگردها به زمینه های داخلی و خارجی بستگی دارد،برای رفع عوامل داخلی آن چه کارهایی میتوان انجام داد؟
چرا شرایط طبیعی که درگذشته مانع ایجاد ریزگردهای داخلی میشده را دوباره بصورت مصنوعی بازسازی نمیکنیم؟ چرا با ایجاد آب بندهای موقت درطول مسیر کارون- محلهایی که مناسب میباشد- برای بوجود آوردن سیل دشت،فعالیتی صورت نمیگیرد؟
بله درست است معمولاً درتمام فصول،دبی معینی از آخرین سد در مسیرکارون،یعنی سد گتوند دراین رودخانه جاریست،ولی درشرایط بارندگی- همان یکی دو باران معمولی سالیانه- درحوزه پایین دستی این سد،بارشهای صورت گرفته قابل استفاده درآب بندهای موقت برای ایجاد سیل دشت میباشد.
همچنین باتوجه به اضطرارموضوع،میتوان درزمانهای مناسب حجم بیشتری آب را رها نمود تا از طریق این آب بندها به دشتهای مورد نظر انتقال داده شود و نقاط گرد وخاک خیز را تا حدودی کنترل نمود.
باتوجه به اینکه دانشمندان قرارست زندگی را در کرات دیگر پایدار کنند،ولی ما به نقل از مسئولین محترم محیط زیست کشور:”برای زندگی خوب و خوب زیستن مردم در این منطقه نا امید نیستیم!”هر چند که شاید آنهایی که داعیه دار امید هستند،خود چندان امیدی به این شعارشان نداشته باشند.