ضرورت انطباق بهره ­برداری از کارون با شرایط موجود و آتی

خورنا/ محمدتقی منصوری­کیا : استفاده بهینه از رودخانه کارون که یکی از مواهب الهی است، مستلزم درک درست چالش‌های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی بوده و هر نوع تصمیم‌گیری در این زمینه باید با راهبرد توسعه پایدار ملی و ناحیه‌ای منطبق باشد.

 

وی افزود: بی‌شک تعدد عوامل تاثیرگذار بر چگونگی بهره‌برداری بهینه با رعایت حقوق همه عوامل ذینفع سبب پیچیدگی تصمیم‌گیری‌های کلان مدیریتی برای بهره‌برداری بهینه از این رودخانه شده است اما در هر سناریوی بهره‌برداری، تامین حداقلی پارامترها (از چهار جنبه فنی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی) الزامی به نظر می‌رسد.

 

منصوری­کیا ادامه‌داد: به عنوان مثال از منظر فنی، کاهش دبی رودخانه کارون در اغلب ایستگاه­های پمپاژ، سبب کاهش حداقل تراز کمینه و کاهش عمق استغراق پمپ‌های شناور در بعضی از ماه­های سال شده است. این موضوع سبب طراحی و ساخت ایستگاه پمپاژ اسکله­ای کشت و صنعت دعبل خزاعی در کنار ایستگاه پمپاژ اصلی شد. منحصر به فرد بودن پانل­های چوبی بین شمع­ها (به عنوان حوضچه مکش) و اتصالات گوشواره­ای سبب خاص بودن تجارب کسب شده در این ایستگاه پمپاژ شده است. استفاده از تجارب این طرح و تجارب بهره‌برداران مختلف در راستای حل این مشکل یا سایر مشکلات فنی ناشی از خشکسالی ضروری است. بی‌شک جهت رفع مشکلات تامین آب در سایر ایستگاه­های پمپاژ از کارون نیز گزینه‌های متفاوتی توسط بهره‌برداران به‌کار گرفته شده است.

 

کارشناس سازمان آب و برق خوزستان تصریح‌کرد: از منظر زیباشناختی و روانشناسی رودخانه کارون جدای از همه مزایای عمومی هر رودخانه، نقش استثنایی در کاهش استرس‌های فردی و اجتماعی، خنک‌سازی طبیعی شهرها و تولید انرژی مثبت با خلق مناظر طبیعی زیبا دارد که در شرایط سخت و طاقت‌فرسای آب و هوایی نواحی مرکزی و جنوبی استان خوزستان فوق‌العاده مهم و اثرگذار است.

 

وی عنوان‌کرد: از منظر توریستی نیز پتانسیل‌های کارون تا حدود زیادی بلااستفاده مانده است. اکوتوریسم با محوریت کارون، تور بزرگ بین‌المللی دوچرخه سواری کنار ساحل یا قایقرانی (مثلا از اهواز تا دارخوین)، پارک آبی روباز با رعایت استانداردهای ایمنی و بهداشتی و ده‌ها پیشنهاد دیگر در این زمینه قابل بررسی و عملیاتی شدن است.

 

منصوری­کیا گفت: بررسی ترابری آبی در کارون از دیدگاه­های فنی و اقتصادی، در مقایسه با سایر گزینه­های ترابری نظیر توسعه حمل و نقل ریلی و جاده‌ای، نشان از آن دارد که ترابری آبی در کارون (از خلیج‌فارس تا اهواز) جهت مقاصد گردشگری و مسافربری سبک و نیز در تناژهای نسبتا پایین (در شرایط فعلی احتمالاً برای شناورهای زیر ۸۰۰ تن) صرفه اقتصادی دارد و این خود پتانسیلی قابل بررسی و تامل بیشتر است.

 

وی خاطرنشان‌کرد: از منظر زیست‌محیطی نیز خروج فاضلاب‌ها از کارون یا تصفیه آن‌ها قبل از ورود به رودخانه، تعریف و اختصاص بخش‌هایی از سواحل کارون به محیط‌های حفاظت شده برای پرندگان و تطبیق بیشتر و بهتر طرح‌های توسعه شهری وروستایی با مباحث زیست محیطی کارون آرزوی همیشگی متخصصان مرتبط با صنعت آب بوده است.