درآمد فروش سربازی
برای نخستین بار در تاریخ ایران، دولت در سالهای ٧٧ تا ٧٩ سربازی را به فروش گذاشت تا کسری بودجه خود را تامین کند، حالا پس از ١۴ سال بار دیگر دولت « تدبیر و امید» میخواهد بخشی از کسری بودجه خود را که به گفته کارشناسان نزدیک به ۴۵ هزار میلیارد تومان است با فروش سربازی یا آنچه این روزها به عنوان « جریمه» مطرح میشود، تدبیر و جبران کند.
طرح فروش سربازی در سال ١٣٩۴ مشمول کسانی میشود که بیش از ١٠ سال غیبت داشته باشند، در هفته گذشته محمدمهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون تلفیق در نشست خبری لایحه بودجه کل کشور سال ٩۴ از پیشبینی درآمد سه هزار میلیارد تومانی دولت از محل اخذ جریمه مشمولین غایب سربازی در سال ٩۴ خبر داد. اما با این درآمد دولت چه بخشهایی از کسریهای خود را میتواند تامین کند؟ کمیسیون تلفیق پیشبینی میکند ١٠٠ هزار نفر سربازیشان را میخرند.
سناریوی اول
اگر به صورت میانگین هر فردی که شامل این قانون میشود حداقل مبلغ ٣٠ میلیون تومان برای معافیت از سربازی بپردازد براساس محاسبات کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی تنها ١٠٠ هزار نفر از این طرح استقبال میکنند، این در صورتی است که به گفته سردار موسی کمالی، جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح، بر اساس برآوردها بین یک تا یک و نیم میلیون نفر در شمول این قانون قرار خواهند گرفت. در قانون معافیت سربازی لایحه بودجه سال ٩۴ آمده است که درآمد هزار میلیارد تومان ابتدایی این طرح باید خرج تقویت بنیه نظامی و دفاعی کشور شود، با احتساب این هزار میلیارد، تنها ٢ هزار میلیارد تومان باقی خواهد ماند. براساس لایحه بودجه سال ٩۴، روزانه حدود ٩٣۴ هزار بشکه نفتی از کشور صادر خواهد شد که درآمد ایران با احتساب بشکهای ۴۵ دلار روزانه نزدیک به ۴٢ میلیون دلار خواهد بود که با دو هزار میلیارد تومان باقی مانده از طرح فروش سربازی تنها میتوان یک «روز و نیم» بودجه نفتی کشور را پشتیبانی کرد. اما اگر نیمی از واجدین شرایط این طرح برای خرید سربازی خود اقدام کنند چه کارهایی میتوان کرد؟
سناریوی دوم
حال فرض دومی را میتوان درباره این طرح در نظر گرفت که به جای صد هزار نفر، نیمی از مشمولان واجد شرایط یعنی ٧۵٠ هزار نفر سربازی شان را با رقم ٣٠ میلیون تومانی خریداری کنند (حداقل رقم)، در اینجا دولت درآمد ٢٢۵٠٠میلیارد تومانی خواهد داشت. درآمدی که معادل ١٩۴ روز فروش نفت کشور و برابر با قیمت ١٨١ میلیون و ۶٢٠ هزار بشکه نفت خواهد بود. با در نظر گرفتن این نکته که قیمت نفت ایران هماکنون ۴۵ دلار است، قیمت هر دلار مبادلاتی برمبنای آمار بانک مرکزی ٢٧۵٣ تومان است و میزان فروش روزانه نفت کشور براساس لایحه بودجه سال آینده ٩٣۴ هزار بشکه در روز است.
موافقان و مخالفان فروش
در برنامه مناظرهای که درباره فروش سربازی در تاریخ پنجم دی ماه سال جاری از شبکه یک سیما پخش شد برخی نمایندگان مجلس با این طرح موافق و برخی مخالف بودند. دولت در بند «ط» تبصره ۱۶ بودجه پیشنهاد خود مبنی بر فروش دوره سربازی مشمولانی که ۱۰ سال غیبت دارند را به مجلس داده است. در این بند بودجه آمده است: «به دولت اجازه داده میشود تا کلیه مشمولان خدمت وظیفه عمومی که بیش از ۱۰ سال غیبت دارند با پرداخت جریمه مدت زمان غیبت، معاف کند.»
در این برنامه عباسعلی منصوری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با بیان اینکه این طرح میتواند بسیار موفق باشد، گفت: «من موافق ارتش حرفهای هستم و نباید به اجبار افراد را به سربازی برد. این اتفاق میتواند مانند کشورهای دیگر صورت گیرد. اول اینکه زمان غیبت بسیار بالاست یعنی افراد در حال حاضر با هشت تا ١٠ سال غیبت به سن ٢٨ سال به بالا رسیدهاند لذا نمیتوانند به سربازی بروند همچنین تعداد غایبین نیز مهم است بهطوری که در حال حاضر دو میلیون غایب سربازی داریم.»
از دیگر چهرههای موافق این طرح میتوان به ابوذر ندیمی، نایبرییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و نماینده لاهیجان اشاره کرد، او گفت: «من موافق این لایحه هستم و به نظرم این موضوع تنها برای رفع مشکلات اقتصادی دولت نیست و این افراد در جامعه کم نیستند و میتوان در فضاهای دیگر از این افراد استفاده کرد. باید توجه داشت که این یک قانون است و برای عموم مردم در نظر گرفته شده است نه یک قشر خاص و آقازاده. به هر حال ماباید حدود ۵/١ تا ٢ میلیون نفری را که هماکنون به عنوان ناهنجاری درجامعه شناخته میشوند تعیین تکلیف کنیم.»
طرح در مجلس چه تغییراتی کرد؟
اما پس از بررسیهایی که مجلس روی این طرح انجام داد در تاریخ ۵ بهمن ماه سال جاری غلامعلی جعفرزاده عضو کمیسیون تلفیق مجلس اعلام کرد که فقط افرادی که ٣٠ سال به بالا و بیش از ١٠ سال غیبت دارند میتوانند سربازی خود را خریداری کنند که به ازای هر یک سال یک میلیون تومان به این ارقام اضافه میشود. اما به گفته جعفرزاده این افراد باید جرایمی پرداخت کنند که بتوانند از برخی تسهیلات شهروندی مثل انجام کار اقتصادی، داشتن دفترچه بیمه و برخی مسائل اینچنینی استفاده کنند اما حتی در صورت پرداخت جریمه از برخی حقوق دیگر مثل کاندیداتوری شورای شهر، نمایندگی مجلس و استخدام دولت محروم خواهند بود.
این در حالی است که مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در مرداد سال ٩٢ اعلام کرد که براساس بررسیهای خود به این نتیجه رسیده که «تاریخ مصرف سربازان وظیفهای که صرفا به ماموریتهای خدماتی و نگهبانی و غیر تخصصی میپردازند، گذشته است» این مرکز همچنین از بررسی نظام وظیفه در ۱۹۷ کشور جهان خبر داده است. مرکز پژوهشهای مجلس هدف خود از این بررسی را نیز وجود اشکالات و کاستیهای شایان توجه در وضعیت کنونی سیستم خدمت وظیفه اعلام کرده است و دو الگوی سربازی حرفهای و داوطلبانه را مطرح میکند. که به نظر میرسد امروز که سربازی را برای نزدیک به دو میلیون نفر به فروش گذاشتهاند میتوانند با راهاندازی سربازی حرفهای، مساله سربازی در کشور را به روز رسانی کنند. اعتماد در ادامه بررسی میکند که با درآمد ٢٢۵٠٠ میلیارد تومانی از فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر دولت میتواند چه کارهایی برای شهروندان انجام دهد.
٢٢۵٠٠٠٠٠٠٠٠٠٠٠ (٢٢ هزارو ۵٠٠ میلیاردتومان) درآمد فروش سربازی به ٧۵٠ هزار سرباز غایب از بین ١۵٠٠٠٠٠ نفر سرباز غایب واجد شرایط است، با در نظر گرفتن حداقل قیمت فروش ٣٠٠٠٠٠٠٠ تومانی به هر نفر.
هزینه ساخت برج میلاد در سال ١٣٨٧ براساس نظر کارشناسان در خبرگزاری ها : ١٠٠ میلیون دلار.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر می توان ٨٢ برج میلاد ساخت.
هزینه ازدواج برای هر زوج ایرانی به صورت متوسط حدود ۶٠ میلیون تومان است.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر، هزینه ٣٧۵ هزار ازدواج به دست میآید.
بودجه سازمان بیمه سلامت همگانی به گفته انوشیروان بندپی در سال ١٣٩۴ معادل ۴هزار ٨٨٠ میلیارد تومان است.
درآمد فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر معادل ۵ برابر بودجه سازمان بیمه سلامت همگانی است.
هزینه ساخت سینما آزادی به گفته اکبر تشکرینیا، مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران به خبرگزاری فارس در سال ١٣٨٧ ١٠ میلیارد تومان بود .با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر میتوان ٢٢۵٠ سینما آزادی ساخت. هزینه باشگاه پرسپولیس و استقلال در فصل ٩۴-٩٣ رقمی نزدیک به ١۵ میلیارد تومان بوده است.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر می توان: ١۵٠٠ باشگاه را با بودجه این دو تیم ساخت.
قرارداد کیروش، سرمربی تیم ملی فوتبال سالی ١۵ میلیارد تومان است. با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر میتوان ١۵٠٠ مربی حرفهای به قیمت کیروش وارد فوتبال ایران کرد.
قیمت هر واحد ١٠۵ متری مسکن مهر به گفته قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در استان تهران در دولت گذشته ٢۵٠ میلیون تومان بوده است.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر میتوان ٩٠ هزار مسکن مهر ساخت.
به گفته ابراهیم عزیزی استاندار هرمزگان برای ساخت کارخانه فولاد هرمزگان با ظرفیت اسمی تولید سالانه یک میلیون و ۵٠٠ هزار تن شمش فولادی، هزار میلیارد تومان هزینه شده است.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر میتوان ٢٢ کارخانه فولاد نظیر آن ساخت.
مبلغ یارانه دریافتی برای هر نفر رقم ۴۵۵٠٠ تومان است و دولت رقمی نزدیک به ٣۵٠٠ میلیارد تومان در ماه به مردم یارانه می دهد.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر دولت می تواند حدود ٧ ماه به مردم یارانه دهد.
هزینه ساخت بیمارستان ۵٠٠ تختخوابی سرطان در شیراز به گفته رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز ٢٠٠ میلیارد تومان بوده است.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر می توان ١١٣ بیمارستان ۵٠٠ تختخوابی درست کرد.
هزینه ساخت یک مدرسه مجهز در شهرری تهران به گفته مدیرآموزش و پرورش این ناحیه ٢ میلیارد تومان است.
با فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر میتوان ١١٢۵٠ مدرسه مجهز ساخت.
براساس پیشبینی دولت در لایحه بودجه سال آینده، روزانه نزدیک به ٩٣۴ هزار بشکه نفت صادر خواهد شد. با در نظر گرفتن قیمت هر بشکه ۴۵ دلار که قیمت امروز فروش نفت ایران است درآمد روزانه کشور حدود ۴٢ میلیون دلار است.
فروش سربازی به ٧۵٠ هزار نفر درآمدی معادل ١٩۴ روز درآمد نفتی کشور خواهد داشت.خورنا