اهمیت مدیریت منابع آب در شهرستان بهبهان

خورنا | پدرام کسائی: بهبهان یکی از قدیمی ترین شهرهای استان خوزستان است که قدمت آن به هزاره دوم پیش از میلاد برمی ‏گردد.

شهرستان بهبهان با وسعتی معادل ۳۱۹۵ کیلومتر مربع در جنوب غربی استان خوزستان قرار دارد. جمعیت بهبهان حدود ۲۲۰ هزار نفر است که از لحاظ جغرافیایی در جنوب غربی استان خوزستان و در فاصله ۱۸۰ کیلومتری اهواز قرار دارد.

اگر برای خوزستان با توجه به شاخص ‏های جوی آن سه نوع آب و هوای بیابانی و نیمه بیابانی و کوهستانی در نظر بگیریم، بهبهان آب و هوای نیمه بیابانی و یا کوهپایه ‏ای دارد.

بهبهان دارای دو رود قدیمی و پر آب نیز است که مارون و خیرآباد نام دارد.
اماکن تاریخی بهبهان نیز نشان دهنده تاریخی بودن این شهر است که عبارتند از: دیوار و خندق اطراف شهر، مسجد جامع و راسته بازار، بقعه بشیر نظیر، گور مکشوفه کیدین هوتران، مجموعه بکان، پل خیری مح خان، قلعه مدرسه، آتشکده چهار طاق، کتیبه تنگ تکاب ، برج های رضا خانی، کتیبه تنگ سروک.

از مناطق گردشگری نیز می توان به منطقه گردشگری سد و پلاژ مارون، منطقه گردشگری تنگ تکاب، منطقه گردشگری خائیز، منطقه گردشگری پشکر، کارونسرای خیر آباد، امامزاده اباذر اشاره کرد که سالانه افراد زیادی برای بازدید از این مناطق به این مکان ها مسافرت می کنند.

مجموعه ارجان شامل حمام بکان، پل امام رضا یا پل ارجان، پل سفلائی ارجان، قدم گاه امام رضا (ع) می‏ باشد که همگی در کنار رودخانه مارون در نزدیکی روستای امام رضا (ع) قرار دارند.
در شمال دشت بهبهان رشته کوه خائیز که بلندترین نقطه آن ۱۶۸۵ متر بر فراز تنگ شیخ و کوه حاتم با ارتفاع بیش از ۲۱۰۰ متر قرار دارد.

در جنوب این دشت پازنان و دریزه کوه با حداکثر ارتفاع ۶۰۰ متر در غرب آل‏کوه و زرد با ارتفاع حداکثر ۷۸۵ متر و در شرق کوه رمه‏چر (احمد و محمد) با حداکثر ارتفاع ۷۰۰ متر واقع شده است.

ولی شاید بتوان رمز موجودیت و حیات شهر بهبهان با دیرینه تاریخی‏ اش را در دو شریان طرفین آن یعنی مارون و خیرآباد جستجو کرد.
خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که خسارات زیادی به زندگی انسان و اکوسیستم های طبیعی وارد می آورد و با دیگر حوادث طبیعی تفاوت هایی دارد.

عمده این تفاوت ها در تاثیر تدریجی خشکسالی طی یک دوره نسبتا طولانی، عدم امکان تعیین دقیق زمان شروع و خاتمه و وسعت جغرافیایی تاثیر آن می باشد.
قرار گرفتن خوزستان در منطقه گرم و خشک باعث شده تا ۳ برابر میانگین جهانی تبخیر داشته و مصرف آب در بخش کشاورزی ۲ و نیم برابر مصرف جهانی باشد.

همچنین همزمان با تغییرات آب و هوایی و تغییر اقلیم در جهان، کشور ایران نیز درگیر این تغییرات بوده و متوسط بارندگی در کشور کمتر شده است.

کم شدن بارش ها در کل کشور و همچنین بهبهان باعث شده بارندگی در کل حوضه مارون که شامل مناطقی از کهگیلویه و خوزستان می شود، کاهش یابد و این کاهش بارندگی و تداوم پدیده خشکسالی سبب شده تا سرشاخه ها و چشمه سارهای رودخانه مارون کم آب و یا خشک شوند.
*مستند و گزارش زلال سیاه* به اهمیت آب و بحث صرفه‌جویی در منابع آب و مدیریت مصرف آب و اصلاح الگوهای مصرف در بخش شهری و کشاورزی در شهرستان بهبهان پرداخته و این پیام و مفهوم را دارد که باتوجه به شرایط آب و هوایی و خشکسالی های چندین ساله و مستمر و تغییرات اقلیمی، ترویج و آگاه سازی مردم در زمینه مدیریت مصرف باید در دستور کار قرار گیرد.