تکذیب سرقت شیرسنگی در خوزستان

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان با رد خبر منتشرشده مبنی بر سرقت شیرسنگی‌های شهرستان ایذه به خارج از کشور، این خبر را کاملاً خلاف واقع عنوان کرد و گفت: هیچ شیرسنگی بختیاری‌ای در هیچ نقطه خوزستان به سرقت نرفته است.

به‌ گزارش خورنا سیدمحسن حسینی اظهار کرد: شیرسنگی‌ یکی از نمادهای مهم قوم بختیاری و لرها است که در طول تاریخ با فرهنگ آن‌ها آمیخته شده و آن را به‌عنوان نماد قدرت می‌دانند.

وی ادامه داد: همین قوم اصیل با فرهنگ بختیاری، همواره حافظان تمدن و هویت خود و مملکت بوده‌اند و در هیچ شرایطی اجازه نمی‌دهند که کسی در فرهنگ و آداب و رسوم آن‌ها خللی ایجاد کند و در کنار دیگر اقوام از هویت و تمدن ایران زمین عزیز حفاظت کرده‌اند و بهترین حافظان تمدن و فرهنگ اصیل خواهند بود.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان با بیان این‌که براساس رصدهای میدانی و بازدید جدید به‌عمل آمده توسط کارشناسان و نیروهای یگان حفاظت میراث‌فرهنگی از محوطه‌های تاریخی که شیرسنگی در آنها وجود دارد و همچنین تعداد ۵۳ عدد شیرسنگی ثبت در فهرست‌ آثارملی و نیز دیگر قبرستان‌های دارای شیرسنگی، همه این شیرسنگی‌ها موجود هستند و هیچ سرقتی صورت نگرفته است.

حسینی عنوان کرد: شیرسنگی در فرهنگ مردم بختیاری خوزستان و لرستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و بر قبور افراد نامور و بزرگان ایل و طوایف، شیر سنگی را به نشان قدرت و نماد دلاوری نصب می‌کردند.

او افزود: از این روی، همین مردم خودشان بهترین حافظان شیرسنگی‌ها و علاوه بر آن محوطه‌های تاریخی باستانی در مناطق بختیاری‌نشین و… هستند و خود را مالک و صاحب اصلی این اموال فرهنگی می‌دانند و جزو فرهنگ و هویت آن‌ها تلقی می‌شود.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان گفت: نمونه بارز این مطلب به زمانی برمی‌گردد که خواننده محبوب و مردمی قوم بختیاری آبهمن علاءالدین دار فانی را وداع گفت و تعدادی از بستگان آن مرحوم قصد داشتند یکی از شیرسنگی‌های منطقه لالی یا اندیکا را به شهرستان کرج که محل خاکسپاری او بود انتقال دهند تا بر مقبره این خواننده محبوب نصب شود؛ اما چون این شیرسنگی‌ها ثبت در فهرست آثار ملی بود، باوجود نامه‌نگاری‌های بسیاری که از سوی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شد، با این موضوع مخالفت کردیم و حتی خود مردم و اهالی نیز مخالف انتقال شیرسنگی‌ها به جای دیگر بودند چرا که اعتقاد داشتند این آثار نماد منطقه هستند و فقط در این محل هویت خواهد داشت .

او با اشاره به این‌که بیشترین تعداد شیرسنگی‌ها در قبرستان‌های اسلامی منطقه شهسوار ایذه، باغملک، مسجدسلیمان و اندیکا وجود دارنداضافه کرد: این شیرسنگی‌ها به لحاظ ارزش مادی قیمتی هم نیستند که فرضیه قاچاق آن‌ها بخواهد مطرح شود و ارزش آن‌ها، به لحاظ فرهنگی و نصب در محل است.

عدم سنخیت مؤلفه‌های فرهنگی شیرهای سنگی با کشورهای عربی

کورش هاشمی‌فرد رئیس میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایذه نیز درخصوص خبر منشر شده در برخی رسانه ها اظهار کرد: پس از انتشار خبر یادشده، شیرهای سنگی قبرستان‌های ایذه مورد پایش مجدد قرار گرفتند و در این خصوص هیچ‌گونه اثری از سرقت یا انتقال شیرسنگی‌ها یافت نشد.

او با اشاره به این‌که شیرهای سنگی شهرستان ایذه عمدتاً مربوط به دوره پهلوی و قاجار هستند افزود: آداب و رسوم، بستر فرهنگ حماسی و باورمندی مردمان بومی منطقه منجر به خلق این آثار فاخر شده است که بین خالق اثر و خود اثر ارتباط فرهنگی تنگاتنگی وجود دارد.

رئیس میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایذه عنوان کرد: عدم سنخیت این مؤلفه‌های فرهنگی با کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس کاملاً روشن است و از همین‌رو، این شیرهای سنگی نمی‌توانند هدف مطلوبی برای سرقت این آثار باشند. همچنین ارزیابی مردم از اعتبار فرهنگی شیرهای سنگی ایذه که عمدتاً صاحبان این اثر نیز هستند منجر به مشارکت هرچه بیشتر در حفاظت و نگهداری از این آثار شده است.

وی در پایان یادآور شد: حتی چندی پیش و طی نوروز گذشته، در پاسداشت ارزش فرهنگی این شیرهای سنگی، به همت پایگاه میراث‌فرهنگی آیاپیر، آموزشگاه هنری لیماک، انجمن‌های دوستدار میراث‌فرهنگی، مردم و جمعی از هنرمندان،کارگاه آموزشی طراحی و نقاشی از شیرهای سنگی بختیاری « بّرد شیر» در راستای آگاهی‌سازی جوامع محلی و تشویق به مراقبت‌های مردمی از مواریث فرهنگی، در محوطه تاریخی شهسوار برگزار شده بود.