سایه سنگین نفت بر اقتصاد خوزستان مانع توسعه بخشهای دیگر استان شده است
خورنا-احمدرضارستمی: در جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی خوزستان که امروز پنجشنبه دوم شهریورماه با حضور وزیر نفت در مهمانسرای استانداری خوزستان برگزار شد، امید حاجتی مدیر کل برنامه و بودجه استان گفت: از مجموع ۱۱۵ پروژه ملی که در اقتصاد مقاومتی دنبال میشود ۱۱۱ پروژه آن مصداق استانی دارد که برای این پروژهها برشها و اهداف استانی مشخص شده است.
وی افزود: این پروژهها در بین ۳۱ دستگاه استانی تقسیم شدهاند که پیشرفت فیزیکی در حدود ۵۳ درصد نیز داشتهاند.
حاجتی در مورد علل تاخیر عملکردی استان در انجام این پروژهها اظهار کرد: بدلیل اینکه برخی از وزارتخانهها هنوز متولی مشخص و پاسخگویی در حوزه اقتصاد مقاومتی تعریف نکردهاند و برخی دیگر از وزارتخانه ها تأخیر در تعریف برش استانی و اهداف و تکالیف استانی داشتهاند که ما به جهت اینکه دیگر بیش از این عقب نمانیم از تعریف اهداف استانی خودمان، براساس سهمی که بخشهای مختلف از اقتصاد ملی داشتند، اهداف پروژههای استانی را تعریف کردیم و نهایتاً برخی دستگاههای دیگر هم برای اجراء مشکلات اعتباری داشتند.
مدیر کل برنامه و بودجه خوزستان گفت: علاوه بر این پروژههای ملی که تکالیف استانی شدهاند، ۲۴ طرح و اقدام شاخص دیگر را هم نظیر سیاستهایی که در اقتصاد مقاومتی تعریف شده برای استان پیشبینی کردهایم.
وی افزود: از جمله این تکالیف میتوان به فعال نمودن بنادر شادگان و سجافی هندیجان، تقویت حوزه گردشگری با اولویت توسعه زیر ساختهای گردشگری آبی با توجه به ظرفیت سدها و رودخانههای جاری در استان، تدوین بسته حمایت از ارتقاء معیشت مرز نشینان، شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری و برگزاری همایشهایی که منجر به عقد تفاهمنامههای بسیار ارزشمندی شده که برخی اجراء و برخی دیگر در حال پیگیری برای اجرا است.
حاجتی ادامه داد: تاسیس ۴۸ شرکت دانش بنیان و افزایش تولیدات و محصولات دانش بنیان به میزان ۲۶۵ محصول جدید در حوزه اقتصاد دانش بنیان، استفاده حداکثری از توان مشاوران و پیمانکاران بومی در تامین قطعات و تجهیزات صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، تصویب طرح توسعه پایدار استان خوزستان و اختصاص ردیف اعتباری جداگانه توسط سازمان برنامه و بودجه کشور، تدوین طرح توسعه اقتصادی شهرستانها یعنی ما براساس برنامه آمایش سرزمین، دقیقاً میدانیم در شهرستانی چه اتفاقاتی باید بوقوع بپیوندد تا منجر به توسعه پایدار در آن شهرستان بشود.
مدیر کل برنامه و بودجه در ادامه این طرحها گفت: تدوین سند توسعه شیلات با توجه به ظرفیت بسیار خوبی که داریم در بحث آبزی پروری، سند توسعه روستایی و تثبیت روستانشینی، تدوین بسته خروج از رکود که تاثیر بسیار خوبی در بهبود وضعیت اشتغال و تکمیل زنجیره ارزش افزوده تولیدات استان دارد و چندین طرح دیگر که سر جمع ۲۴ طرح میشوند اینها برنامهها و اقدامات شاخصی است که ما علاوه بر تکالیف اقتصاد مقاومتی که بر عهده استان گذاشته شده بود به انجام رساندهایم.
وی تصریح کرد: براساس آمارهای رسمی مرکز آمار ایران نرخ تورم خوزستان در سال ۹۲ در حدود ۹/۳۱ درصد بوده و این رقم در سال ۹۵ به ۸/۱ درصد رسیده است و نرخ بیکاری ۱۳/۱ درصد بوده که علیرغم تلاش که شده توانستهایم به ۱۲/۷ درصد برسانیم که امیدواریم با برنامههایی که امسال بویژه در دست اجراء داریم بتوانیم اقدامات خیلی مؤثرتری را در جهت کاهش آن انجام دهیم.
حاجتی عنوان داشت: ارزش صادرات غیرنفتی خوزستان از ۴/۲ میلیارد دلار در سالهای قبل به ۶/۵ میلیارد دلار در حال حاضر افزایش یافته است؛ در بحث حوزه اقتصاد دانش بنیان هم که یکی از محورهای سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری است، ما از ۷۹ شرکت به ۱۲۷ شرکت رسیدهایم و مهمتر اینکه تعداد محصولات دانش بنیان استان از ۴۶ محصول به ۳۱۱ محصول افزایش یافته است که نشان دهنده آن است این شرکتها فقط در ظاهر نیستند بلکه خروجی هم دارند.
مدیر کل برنامه و بودجه خوزستان در مورد موضوعاتی که وزارت نفت با توجه به ظرفیتی که داراست میتواند به استان کمک کند گفت: یکی از موضوعاتی که خیلی میتواند کمک کند، جبران کامل خسارات زیست محیطی ناشی از فعالیتهای نفتی در استان خوزستان است که ما انتظار داریم در این خصوص تغییرات مبنایی محاسباتی در عوارض آلایندگی اتفاق بیافتد زیرا در حال حاضر ما داریم براساس هزینه تولید، عوارض آلایندگی از نفت دریافت میکنیم. در صورتی که در قانون پیش بینی شده که بر مبنای درآمد حاصل از فروش، این عوارض پرداخت شود؛ مبلغ قابل ملاحظهای از این تفاوت بدست میآید که میتوان در مباحث توسعهای استان از آن بهره جست.
وی ادامه داد: لذا انتظار داریم حضرتعالی به استناد تبصره یک ماده ۳۸ قانون مالیات ارزش افزوده و بخشنامهای که مرتبط با آن از امور مالیاتی کشور صادر شده است، میتوانید با دستوری که در زمینه تغییر آن صادر میکنید، کمکی به سزایی را در شتاب بخشیدن به جبران عقب افتادگیهای تاریخی استان خوزستان بکنید.
حاجتی با بیان اینکه سایه سنگین نفت بر اقتصاد استان مانع توسعه بخشهای دیگر استان شده تصریح کرد: خوزستان در حوزه گردشگری تنها استانی است که سه اثر ثبت جهانی دارد و تنها استانی است که ظرفیت گردشگری جنگ را دارد و نیز به همراه استان ایلام دارای بحث اربعین و همچنین دارای ظرفیت گردشگری آبی و سلامت و خیلی موارد دیگر که متأسفانه هیچ توسعهای در این زمینه برای استان اتفاق نیافتاده است.
مدیر کل برنامه و بودجه خوزستان افزود: این عدم توسعه یافتگی که در کل استان اتفاق افتاده است به صورت خاص در شهرستانها و شهرهای نفتی ما نیز رخ داده است بصورتی که شهرهای نفتی ما مثل مسجدسلیمان، آغاجری و هفتکل بعد از اینکه نفت از آنها به بیرون رفته به یک مخروبهای تبدیل شدهاند و از نظر شاخصههای توسعه خیلی ضعیف شدهاند.
وی یادآوری کرد: از آنجایی که این شهرها دین خود را به صنعت نفت و هم به کشور در حوزه توسعه کشور اداء کردهاند انتظار است که وزارت نفت در راستای بحث مسئولیتهای اجتماعی نفت، کمک کند که بتوانیم برای این سه شهر، سه برنامه احیاء و توسعه مخصوص شهرهای نفتی تدوین کنیم. زیرا این سه شهر شرایط بسیار بدی از لحاظ نرخ بیکاری، مهاجرت و معضلات اجتماعی دارند.
حاجتی ضمن بیان اینکه در استان خوزستان در حوزه نفت عدم تناسبی بین فعالیتهای میان دستی و پایین دستی با اتفاقات بالادست وجود دارد عنوان کرد: سهم استان خوزستان در تولید نفت خام حدود ۶۵ درصد است در صورتی که سهم پالایش نفت ما ۱۹ درصد است و یا در بحث پتروشیمی، سهم تولید خوزستان ۳۵ درصد یعنی بیش از یک سوم محصولات بالادستی پتروشیمی کشور است ولی سهم میان دستی و پایین دستی استان سه درصد است. یعنی آنجایی که باید صنعت نفت کمک بکند به حل مشکل اشتغال و بهبود وضعیت درآمد و توزیع آن در سطح استان، این موضوع مغفول مانده است.
مدیرکل برنامه و بودجه خوزستان در زمینه کمکهایی که میتواند صنعت نفت به اشتغال و افزایش درآمد مردم استان داشته باشد، یادآور شد: صنعت نفت میتواند در آنجایی که سرمایه گذاران باید به سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای مجوزهای فاینانس معرفی شوند نهایت همکاری را به عمل آورد، زیرا اختصاص فاینانس مناسب سرمایه گذاری در خوزستان در راستای برنامه آمایش ملی میتواند کمک کند سرمایه گذارانی که میخواهند در این حوزه سرمایهگذاری کنند به جای اینکه بروند در استانهای دیگری که مزیت چندانی ندارند به خوزستان بیایند که از مزیت کامل برخوردار هستیم.
وی ادامه داد: وزارت نفت همچنین میتواند اگر زیر ساختهایی در استان میخواهد ساخته شود و یا اگر مجوزهایی از هیأت دولت برای توسعه مناطق ویژه اقتصادی استان بویژه در حوزه فعالیتهای نفتی مورد نیاز است در این زمینه کمکهای بسزایی هم به استان داشته باشد.
حاجتی در پایان گفت: از وزارت نفت میخواهیم که در بخشهایی از جادههای استان که استفاده بیشتری از آنها بعمل میآورد، برای توسعه و ساماندهی آنها کمک و مساعدت بیشتری داشته باشد و یا آنجایی که در تبصره یک قانون بودجه پیشبینی دادن قیر رایگان از طریق وزارت نفت برای بحثهای جادهای شده، وزارت نفت کمک کند، به خوزستان اختصاص مناسبتری در این زمینه داده شود.