خورنا رسم نادرست تیراندازی در محافل عروسی و عزا در برخی شهرهای استان خوزستان شایع است. این رسم در سال های گذشته با نام آئین «کتل بندی» در بین برخی اقوام وجود داشته است. در این آئین افراد توانمند و متخصص در مراسم  مختلف اقدام به تیراندازی به سمت آسمان می کردند که البته این رسم در محافل کم تعداد و با نهایت دقت انجام می پذیرفت.

«کتل» آئینی است که به هنگام مرگ بزرگان و سلحشوران با یک مراسم خاص همراه با ساز چپی برگزار می شود. این آئین که ریشه در تاریخ دارد، بیانگر ارزشهای اجتماعی، رشادتها و سلحشوری های این قوم است. شیوه برگزاری این مراسم بدین گونه است که تعدادی اسب بی سوار را با پارچه های رنگی آزین بندی می کنند و بر گرده هر اسب دو قبضه اسلحه شکاری و همچنین اسباب آلات جنگی را نیز بر روی زین برگ اسب آویزان می کنند و توسط چند مرد گرداگرد کوشک یا سنگ چین مکعب شکلی که از قبل ساخته اند، می گردانند. این مراسم همراه با نواختن ساز چپی و آواز گاگریو که همان مرثیه سرایی است، اجرا می شود.

اما متاسفانه در سال های اخیر تیراندازی در مراسم عروسی و عزا در بین جمعیت فراوان و غالبا توسط افراد کم سن و سال و بدون تخصص صورت می گیرد که این مسئله گاها منجر به حوادث ناگواری همچون مرگ هستی اسدی ۱۱ساله در آذر ماه سال جاری می شود.

تیراندازی امروزی با رسم کتل بندی مغایرت دارد

مجتبی گهستونی فعال حوزه میراث فرهنگی استان خوزستان در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: انسان ها، همواره از سلاح های سرد و گرم به منظور دفاع از خود در برابر حوادث طبیعی و غیر طبیعی استفاده می کردند. تفنگ نیز یکی از این سلاح هاست که در این چند سال اخیر مورد استفاده قرار گرفته است.

وی افزود: در سال های گذشته افراد شکارچی که با استفاده از سلاح به شکار می پرداختند بسیار مورد توجه بوده اند و همواره از آنها با نیکی و دارای قدرت فراوان یاد می شد.

این فعال حوزه میراث فرهنگی با بیان اینکه استفاده از سلاح گرم مانند تفنگ در حال حاضر نیز به دلیل ضرورت زندگی در طبیعت توسط عشایر مورد استفاده قرار می گیرد، گفت: تیراندازی در مراسم مختلف از سال های بسیار دور با عنوان آئین کتل بندی مطرح بود البته انجام این مراسم به گونه فعلی نبوده و متاسفانه در این زمان تیر اندازی در مراسم عروسی و عزا با بی توجه صورت می گیرد.

گهستونی تصریح کرد: در بسیاری از مراسم که بدون نظم و ترتیب برگزار می شوند افرادی بدون تخصص اقدام به تیراندازی می کنند که این مسئله به هیچ عنوان بر اساس آئین گذشتگان نیست.

در بسیاری از مراسم که بدون نظم و ترتیب برگزار می شوند افرادی اقدام به تیراندازی می کنند که این مسئله به هیچ عنوان بر اساس آئین گذشتگان نیست.وی عنوان کرد: متاسفانه به دلیل استفاده نادرست از سلاح های گرم بسیاری از مراسم عروسی تبدیل به عزا شده و بسیاری از مراسم عزا نیز کشته داده است.

برخورد جدی با متخلفان

فرمانده نیروی انتظامی استان خوزستان نیز در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: استفاده از سلاح های گرم و اقدام به تیراندازی در مراسم عروسی و عزا از نظر قانون جرم تلقی می شود.

محمدرضا اسحاقی تصریح کرد: متاسفانه عدم معرفی مجرم در مراسمی که با تیراندازی حوادث ناگواری در آنها رخ داده یکی از مشکلاتی است که نیروی انتظامی در خصوص این گونه پرونده ها با آن مواجه است.

وی با بیان اینکه در پرونده هایی با این مضمون غالبا به دلیل آشنا بودن هر دو طرف فرد مجرم شناسایی نمی شود و بسیاری از شاهدان نیز اظهارات خود را به درستی مطرح نمی کنند، افزود: در صورت بروز حادثه در چنین مواردی با فرد خاطی بر اساس نص صریح قانون برخورد می شود و گاها زمانی که حادثه ای در اثر تیراندازی در مراسم عروسی و عزا رخ دهد برای فرد مجرم حکم هایی همچون قصاص، پرداخت دیه و زندان در نظر گرفته می شود.

ممنوعیت تیراندازی در مجالس توسط بزرگان طوایف

انجام این رسم در شهرهای کوچک، کم جمعیت و عشایر نشین استان بسیار شایع تر است.

فرماندار مسجدسلیمان در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: فعالیت های بسیاری در شهرستان مسجدسلیمان به منظور کاهش حوادث مرگبار در هنگام تیراندازی در مجالس عزا و عروسی صورت گرفته و ما در تلاش هستیم تا مردم را به این باور برسانیم که انجام این مراسم تنها منجر به صدمه دیدن افردا بیگانه و حتی کودکان می شود.

علیرضا گورویی افزود: ما در همین زمینه نشست های مختلفی را با سران طوایف منطقه آغاز کرده ایم. در این جلسات تبعات منفی این رسم نادرست تشریح می شود.

وی با بیان اینکه برنامه نشست با سرای طوایف با اقبال عمومی روبرو شده است، گفت: خوشبختانه در میان چند طایفه بزرگ شهرستان انجام این رسم در مراسم عروسی و عزا ممنوع اعلام شده است. به همین دلیل ما اینگونه نشست ها را ادامه خواهیم داد.

درد دل پدر هستی

در آذر ماه سال جاری در مراسم ختم در یکی از مناطق عشایری مسجدسلیمان، فردی بنا به رسوم طایفه ای، اقدام به تیراندازی هوایی کرد که یکی از تیرها به دختربچه ای به نام «هستی اسدی» اصابت کرد. تیر به کتف این دختر اصابت کرد و خونریزی موجب مرگ او شد.

متاسفانه اتفاقاتی تلخ از این قبیل در حال تکرار شدن هستند پس بهتر است فعالیت های پیشگیرانه و موثری همانند صحبت با سران طوایف هر منطقه صورت بگیرد تا از این پس شاهد عزا شدن مجالس عروسی و کشته دادن در مراسم عزای خود نباشیم.

محمود اسدی پدر هستی اسدی نامه ای را در اختیار رسانه های محلی قرار داده و در آن با همگان «درد دل» کرده و با دخترش، جامعه، ضارب، مسئولان کشور و همکلاسی ها و معلمان هستی سخن گفته است.

متاسفانه عدم معرفی مجرم در مراسم هایی که با تیراندازی حوادث ناگوار در آنها رخ داده یکی از مشکلاتی است که نیروی انتظامی در خصوص این گونه پرونده ها با آن مواجه استوی در این نامه خطاب به دخترش می نویسد: به روح پاک و معصوم تو، به زندگی قشنگ و سرشار از محبتی که نسبت به همه انسانها داشتی، سوگند خورده ام که اجازه نمی دهم قطره ای از خون پاکت که به دست ها و سینه من و صورت مادرت پاشید، بی نتیجه بماند. دخترم، به آن چشمان نیمه بسته ای که در هنگام مرگ رو به آسمان داشتی سوگند می خورم که نگذارم پدر دیگری نظاره گر چشمان فرزندش در چنین لحظه هایی باشد. فرزندم، به آن سکوت مظلومانه ای که در لحظه مرگ داشتی قسم می خورم که فریادم را به گوش جهانیان برسانم و مظلومیت تو را فریاد بزنم.  هستی جان، به روح پاکت قسم می خورم که تا زنده هستم در از بین بردن چنین خرافاتی تلاش کنم تا از مرگ هستی های دیگر جلوگیری کنم.

پدر هستی در نامه اش عنوان کرده است: از تمام انسانهای شریف و بزرگوار و همه مسئولان، نهادها، سازمانهای حمایتی و حقوقی و سازمانهای طرفدار حقوق کودکان خواهشمندم که این پدر دل سوخته را یاری رسانند و با تدابیر عاجل و با فرهنگ سازی و همکاری های قانونی بساط این رسوم غلط و خرافی را برچینند تا دیگر شاهد حوادثی چنین ناگوار نباشیم.

محمود اسدی همچنین خطاب به فردی مسلحی که اقدام به تیراندازی و مرگ دخترش شده نیز می نویسد: شما جگر گوشه ام را از من گرفتی. زندگی شیرین خانواده ام را به تلخی کشاندی. صدای شیرین و دل نشین هستی را که همیشه نوازشگر گوشم بود، خاموش کردی. محبتش را از روی دوستان و همکلاسی هایش که فقط در برخورد اول شیفته او می شدند از آنها سلب نمودی. چشمان روشنش را که چراغ زندگیم بود خاموش کردی. به چه قیمتی؟! به این قیمت که داری یک رسم غلط را اجرا می کنی آنهم با بی توجهی به جان انسان هایی که آرام و بی صدا در حال حرکت بودند.

وی ادامه می دهد: و شما خانواده و وابستگان ضارب!، در جهت از بین بردن این رسوم خرافاتی و غلط بکوشید که هیچگونه وابستگی به فرهنگ ما ندارد. چنین فرهنگی را از سراسر این سرزمین پاک کنید تا افراد دیگری مثل پسر شما گرفتار بند حبس و قصاص نگردند.

به گزارش خبرنگار مهر، وجود رسوم غلط در میان سنت های تاریخی و پسندیده در میان اقوم مختلف کشور همیشه مشکلاتی را به همراه داشته است که به نظر می رسد باید عقلای هر قوم راهکاری برای از میان بردن این رسم های غلط بیابند و اجازه ندهند سنت های پسندیده و پذیرفته شده ای که از نیاکان به ارث رسیده اینگونه دستمایه اشتباهات شود.
………………………………………

منبع / مهر / گزارش: فروغ دیلمی