خورنا دکتر بابک مختاری سال کاری مؤسسات پژوهشی را از آغاز هفته پژوهش و فناوری تا هفته پژوهش سال بعد عنوان و اظهارکرد: در سال پژوهشی گذشته از مهم‌ترین اتفاقات پارک، انتخاب آن به عنوان یکی از اعضای شورای تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش بنیان بود. کمیته تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش بنیان زیر نظر مستقیم معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری اداره می‌شود که ۱۲ پارک و ۱۲ موسسه دیگر به نمایندگی از کمیته معاونت در کشور این کار را انجام می‌دهند. استان خوزستان تنها پارکی در کشور است که به علت پتانسیل بالای استان از نظر تعداد شرکت‌ها و سطح تکنولوژی، کار ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان را خودمان به‌صورت جداگانه و مستقل انجام می‌دهیم.

صدور مجوز دانش بنیانی ۴۱ شرکت خوزستانی

وی با بیان این که تاکنون در خوزستان مجوز دانش‌بنیانی ۴۱ شرکت صادر شده‌است، تصریح کرد: به جز چند شرکت تمامی این شرکت‌ها همه از شرکت‌های مستقر در پارک و یا مستقر در مرکز رشد فناوری دانشگاه شهید چمران هستند. ۶۰ درصد این شرکت‌ها، دانش بنیان نوپا و ۴۰ درصد شرکت‌های قبلی (قدیمی) هستند. از نظر تعداد شرکت‌های دانش بنیان در مقایسه با سایر استان‌ها، به جز تهران و اصفهان تقریبا وضعیت خوبی داریم.

مختاری در ادامه افزود: ایران از برنامه چهارم توسعه به بعد در مسیر اقتصاد دانش بنیان قدم بر می‌دارد، با توجه به این که برنامه چهارم توسعه مبتنی بر دانایی محور بود، در برنامه پنجم یک سری اسناد بالادستی از جمله نقشه جامع علمی کشور، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، سند چشم‌انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی، قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و سیاست‌های کلی علم و فن آوری با حمایت، هدایت و دستور مقام معظم رهبری تدوین شد که تمامی این‌ها شرایط ویژه‌ای را برای حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان فراهم می‌کند.

حل مشکلات اشتغال با حرکت به سوی اقتصاد دانش بنیان

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان با بیان این که در دنیا حدود ۴۰ سال است که اقتصاد مبتنی بر ماده اولیه از بین رفته است و دنیا وارد اقتصاد دانش بنیان شده است، تصریح کرد: کشور ما هم از این موج بی‌تأثیر نبوده و در ۱۰ سال اخیر حرکت خوبی را به سمت اقتصاد دانش بنیان ایجاد کرده است. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که به علت وجود نفت و صنایع مرتبط با آن متأسفانه ما در این حوزه در خوزستان ضعیف هستیم و هنوز این باور برای مسئولان ایجاد نشده است که ما با اقتصاد دانش بنیان می‌توانیم مشکلات را حل کنیم.

وی خاطرنشان کرد: اگر اصلی‌ترین مشکل استان را اشتغال در نظر بگیریم با برپا کردن یک کارخانه جدید نمی‌توانیم برای بیش از ۱۰۰ نفر اشتغال ایجاد کنیم، درحالی‌که در شرکت‌های کوچک و متوسط که بر مبنای دانش و فناوری شکل می‌گیرند می‌توانیم تعداد بسیار بیشتری از افراد تحصیل‌کرده دانشگاهی را به کار بگیریم. طبق گزارش رسمی برای ایجا هر شغل در صنعت برای یک دانش‌آموخته کارشناسی ۲۵۰ میلیون تومان هزینه نیاز است، در حالی در شرکت‌های دانش‌بنیان این رقم کمتر از ۲۵ میلیون تومان است؛ به‌طور مثال در مجموعه پارک و مرکز رشد فناوری دانشگاه شهید چمران با هزینه کمتر از یک میلیارد تومان بیش از ۱۵۰ شغل مستقیم برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه ایجاد کردیم. این فاصله بحث توسعه صنعتی برای اشتغال را نشان می‌دهد. با توجه به محدودیت منابع، مجبوریم این منابع را صحیح مدیریت و استفاده کنیم بنابراین حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان جز ضروریت‌های جامعه است.

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان افزود: اگرچه تعداد شرکت‌های دانش‌بنیانی که مجوز معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری را داشته باشند ۴۱ شرکت است، اما شرکت‌های مستقر در پارک، مراکز رشد تابعه و مرکز رشد فناوری دانشگاه شهید‌چمران بالای ۱۵۰ شرکت هستند که البته همه این‌ها در پارک مستقر نیستند.

عدم تکمیل ساختمان پارک، بزرگ‌ترین مشکل پارک علم و فناوری

مختاری مشکل مکان را بزرگ‌ترین مشکل پارک علم و فناوری پس از عدم باور مسئولان به حوزه دانش بنیان عنوان کرد و افزود: هم اکنون مکان پارک استیجاری است و در ساختمان مرکز رشد دانشگاه چمران قرار دارد. نزدیک ۶۰ درصد شرکت‌های پارک به صورت فیزیکی در مجموعه استقرار ندارند و معمولاً در مجموعه‌های بیرون استقرار دارند؛ درحالی‌که اگر این شرکت‌ها در کنار هم قرار بگیرند می‌توانند با هم‌افزایی دانش همدیگر، کارهای جدیدی را انجام دهند. الآن در همین مجموعه که ۶۰ شرکت قرار دارند ارتباطات بسیار زیادی را باهم برقرار کرده‌اند.

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان تصریح کرد: تکمیل نشدن ساختمان نیمه‌کاره پارک بزرگ‌ترین عدم توفیق ماست؛ علی‌رغم این‌که منابع مالی برای تکمیل ساختمان را کاملا در اختیار داریم ولی به‌دلیل مشکلات با پیمانکار و برخی مسائلی که ایجاد شد، کار ساخت این ساختمان ناتمام مانده‌است.

وی با بیان این‌که مشکل فیزیکی ساختمان قابل حل است، اما تغییر نگرش در زمینه اقتصاد سنتی وابسته به نفت بسیار سخت است، گفت: معتقدم اقتصاد ایران و سایر کشورهای دارای منابع نفتی به نفرین نفت دچار شده است، این‌ها به خاطر منابعی نفتی که دارند نفت را با قیمت پایین استخراج و با قیمت گران می‌فروختند و این مسئله سبب عقب‌ماندگی این کشورها در تولید تکنولوژی‌های پایه‌ای شد. درصورتی‌که اقتصاد دانش بنیان اقتصادی است که تنوع منابع تولید را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. از این روست که اقتصاد مقاومتی که مقام معظم رهبری مطرح می‌کنند، بندهای اولیه‌اش مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان است.

تدوین برنامه ۵ ساله دوم پارک علم و فناوری

وی تصریح کرد: از دیگر کارهایی که انجام دادیم تدوین برنامه ۵ ساله دوم پارک علم و فناوری بود که در این برنامه تأکید فراوانی بر شعار “خوزستان؛ دانش به جای نفت” شده است و امیدواریم با این شعار و استراتژی، به اقتصاد استان تنوع ببخشیم. در این برنامه تمرکز ما بر تکنولوژی‌های مربوط به توسعه شرکت‌ها و فناوری‌های حوزه آب و انرژی‌های تجدید پذیر بوده است. گردش‌گری، توسعه و تنوع صادرات به عراق و کشورهای حاشیه از طریق شرکت‌ها نیز از دیگر مواردی است که در این برنامه به آن پرداخته‌ایم.

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان با اشاره به این‌که نفت علی‌رغم مشکلاتش، یک موهبت الهی است و باید از این موهبت به نحو احسن استفاده کنیم، افزود: در بحث توانمندسازی شرکت‌های دانش بنیان در حوزه نفت و گاز به خصوص شرکت‌های عضو انجمن سازندگان نفت، گاز و پتروشیمی تأکید داریم این شرکت‌ها می‌توانند علاوه بر تأمین نیاز داخل در حوزه صادرات به کشور عراق که میدان‌ها نفتی نزدیک به خوزستان دارد، نقش خوبی ایفا کنند.

حضور ۵۰ درصدی شرکت‌های دانش بنیان خوزستان در حوزه نفت و گاز

مختاری در ادامه از آمار ۳۲ درصدی حضور مستقیم شرکت‌های دانش بنیان خوزستان در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی خبر داد و گفت: ۳۳ درصد دیگر از شرکت‌های پارک در حوزه ساخت تجهیزات مورد نیاز صنایع و از جمله حوزه نفت فعالیت می‌کنند. بر این اساس می‌توانیم بگوییم حدود ۵۰ درصد شرکت‌های دانش بنیان در حوزه نفت و گاز فعالیت می‌کنند. در مرکز رشد نفت نیز که با همکاری دانشگاه صنعت نفت فعالیت می‌کند ۱۴ شرکت مستقر است.

وی از سایر مراکز رشد، به مرکز رشد واحدهای فن‌آور دانشگاه خرمشهر با ۱۶ شرکت فعال مستقر در دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر و مرکز رشد دزفول با ۱۰ شرکت فعال اشاره کرد.

پرداخت تسهیلات متنوع به شرکت‌های دانش بنیان

وی با بیان این‌که تسهیلاتی که به شرکت‌های دانش بنیان پرداخت می‌شود، متعدد و متنوع است، اظهارداشت: این تسهیلات شامل تسهیلات رشد مقدماتی به مبلغ ۶ میلیون تومان، تسهیلات دوره رشد حدود ۴۴ میلیون تومان و ۳۰۰ میلیون تومان تسهیلات تجار‌ی‌سازی که معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری آن را پرداخت می‌کند است، که هیچ سودی به این تسهیلات تعلق نمی‌گیرد. هم‌چنین تسهیلات بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان با کارمزد ۴% برای شرکت‌های دانش بنیان نوپا و ۴۰۰ میلیون تا ۳ میلیارد تومان با کارمزد ۷ درصد زیر نرخ سود مصوب بانک مرکزی، برای شرکت‌های دانش بنیان قبلی، ارائه می‌شود. باید توجه داشت که شرکت‌ها برای انجام این طرح‌ها اگر بخواهند با استاندارد بانک‌ها مورد ارزیابی قرار گیرند، به‌خاطر ریسک‌پذیری بالایشان معمولاً بانک‌ها هیچ‌کدام از این طرح‌ها را قبول نخواهند کرد.

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان ایجاد دفتر کار با امکانات کامل را از دیگر تسهیلات پارک برای شرکت‌های دانش بنیان برشمرد و یادآورشد: دفتر کار با اجاره بسیار کم(۱۰ درصد اجاره‌بها در نقطه مشابه در شهرها) در اختیار شرکت‌ها قرار می‌گیرد. علاوه بر این شرکت‌ها تا ۱۵ درصد از پرداخت مالیات معاف هستند. هم‌چنین قبول قسمتی از تضمین شرکت در مناقصات برای شرکت‌های دانش بنیان نیز صورت می‌پذیرد؛ که البته شرکت‌های دانش بنیان تا ۵۰ درصد ضمانت‌های معمول را پرداخت می‌کنند. امتیاز فنی این شرکت‌ها برای شرکت در مناقصات در ۱٫۲ ضرب و اگر این شرکت دانش بنیان مستقر در پارک نیز باشد این امتیاز در ۱٫۵ ضرب می‌شود.

ضرورت نگرش مثبت مسئولان استان نسبت به فعالیت‌های پارک

مختاری اجرای برنامه‌هایی در راستای تغییر نگرش در مسئولان استان نسبت به فعالیت‌های پارک را از دیگر اقدامات خود و تیم اجرایی‌اش برشمرد و گفت: سعی کردیم شرایط بازدید مسئولان استانی مانند استاندار، معاونین استاندار و نمایندگان مجلس را فراهم کنیم تا از نزدیک با عملکرد شرکت‌های مستقر در پارک آشنا شوند و قابلیت‌ها و توانمندی‌های حوزه دانش بنیان استان را به‌صورت مستقیم به مسئولان استان عرضه کنیم. این بازدیدها خوشبختانه اثرات خوبی داشت. شاید ۲ سال پیش خیلی از نمایندگان پارک را نمی‌شناختند اما اکنون این افراد با وظایف و رسالت‌های پارک آشنا هستند و پارک را کامل می‌شناسند. تیم جدید استانداری با پارک آشنا هستند و هم معاون سیاسی اجتماعی و هم معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار به جد پیگیر حل مشکلات پارک هستند.

توسعه بازار شرکت‌ها، مهم‌ترین نیاز پارک

وی یاد‌آور شد: پارک مجموعه‌ای از شرکت‌ها را در خود جای داده‌است؛ مهم‌ترین نیازی که پارک دارد و در برنامه ۵ ساله دوم به‌طور کامل به آن پرداختیم، توسعه بازار این شرکت‌ها است. اگر بتوانیم قسمت کوچکی از بازار خوزستان را در دست بگیریم، به راحتی می‌توانیم به پارکی خود‌گردان بدون نیاز به بودجه دولتی تبدیل بشویم. پارک خوزستان در حوزه‌های مختلفی هم‌چون نفت، گاز و پتروشیمی، فولاد، گردش‌گری و خدمات فعال است. این‌ها همچنین حوزه‌هایی هستند که خوزستان جز ۳ استان اول کشور در صرف هزینه‌ها در این حوزه‌ها است. استراتژی اصلی ما این است که بیش از این‌که به پرداخت تسهیلات به شرکت‌ها توجه کنیم، به توسعه بازار محصول آن‌ها توجه کنیم؛ باید تلاش کنیم شرکت‌ها به جای این‌که به فکر گرفتن تسهیلات باشند در زمینه فروش محصولات خود تلاش کنند.

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان از نیازی که برخی شرکت‌ها به سرمایه در گردش برای ساخت محصولات خود دارند، سخن گفت و عنوان‌کرد: تصویب کردیم وام ۳۰ میلیون تومانی به شرکت‌های پارکی به عنوان وام سرمایه در گردش اختصاص پیدا کند. همچنین هر نرم‌افزار تحت موبایلی که مطابق با برنامه اندروید یاIOS و با موضوعات ملی، مذهبی و دفاع مقدس طراحی شود، بین ۵۰۰ هزار تومان تا ۱٫۵ میلیون تومان کمک دریافت می‌کند و در سال ۹۳ پیش‌بینی درآمدی پارک و شرکت‌هایی که توسط پارک تأمین می‌شوند ۱ میلیارد تومان بود که امسال این درآمد محقق شده است.

برگزاری المپیاد دانشجویی طرح‌های کسب‌وکار دانشگاه‌های خوزستان

مختاری با اشاره به برگزاری نخستین المپیاد دانشجویی طرح‌های کسب‌وکار در ۷ دانشگاه خوزستان تا پایان امسال، گفت: در جهت فرهنگ‌سازی توسعه محورهای دانش‌بنیان با همکاری شهرک علمی‌و‌تحقیقاتی اصفهان این المپیاد دانشجویی را برگزار خواهیم‌کرد که دانشگاه شهید چمران، علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشگاه صنعت نفت اهواز، دانشگاه آزاد دزفول‌ و دانشگاه آزاد‌ ایذه به عنوان دانشگاه هدف انتخاب شدند.

وی برگزاری نمایشگاه فعالیت‌های پارک را در مجلس شورای اسلامی از دیگر برنامه‌های اجراشده در طول سال گذشته عنوان‌کرد و گفت: هدف اصلی از برگزاری نمایشگاه این بود که، نمایندگان مجلس با فعالیت‌های پارک آشنا شوند و ببینند که با بودجه بسیار کم چه کارهای بزرگی انجام شده است.

برگزاری نمایشگاه فن‌بازار و نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری

مختاری درباره نمایشگاه فن‌بازار و فعالیت‌های‌اجرایی در هفته پژوهش و فناوری، گفت: امسال دومین دوره استانی نمایشگاه فن‌بازار را برگزار می‌کنیم که البته هنوز برگزاری این نمایشگاه شکل و ساختار لازم را به خود نگرفته است، اما تجربه ما در سال گذشته از نظر وزارت علوم تجربه موفقی بود و به تمامی استان‌ها تکلیف کردند که امسال نمایشگاه فن‌بازار را برگزار کنند. در نمایشگاه فن‌بازار شرکت‌های تولیدکننده فناوری محصولات‌شان را در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌دهند. برای شرکت در این نمایشگاه به شرکت‌های پارک و مرکز رشد فناوری شهیدچمران تسهیلاتی به مبلغ ۲ میلیون تومان ارائه دادیم؛ حضور شرکت‌های خارج از پارک هم مشروط بر این‌که محصولاتشان موردتأیید قرار گرفته باشد، بلامانع است. در فن‌بازار محصول، تقاضای محصول، تقاضای فناوری، ضمانت‌نامه محصول و مشاوره علمی و فنی ارائه خواهد شد.

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان در ادامه افزود: بر آن هستیم تا فن‌بازار را آرام آرام به صورت یک فن‌بازار مجازی دائمی داشته باشیم، به منظور رسیدن به این هدف سایت آن توسط ما و شرکت شهرک‌های صنعتی استان طراحی شده است و نسخه کاربری اندروید آن را هم در دست طراحی داریم.

مختاری از حضور نهادهای خصوصی چون انجمن سازندگان نفت، گاز و پتروشیمی و خانه صنعت‌ومعدن در این نمایشگاه خبر داد و افزود: قرار است رئیس صندوق توسعه فناوری‌های نوین که زیر نظر معاونت علمی ریاست‌جمهوری است به دعوت شرکت شهرک‌های صنعتی در این نمایشگاه حضور پیدا کند و خدمات‌شان را ارائه دهند. این صندوق از طرف صندوق نوآوری و شکوفایی معاونت ذکرشده تسهیلات شرکت‌های پارک خوزستان را پرداخت می‌کند و دنبال آن هستیم عاملیت این صندوق را برای استان بگیریم که کارهای اولیه انجام شده‌است و خوشبختانه معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور در سفر به خوزستان نیز ۲ میلیارد تومان به این صندوق اختصاص داد.

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان و مسئول کمیته اجرایی هفته پژوهش و فناوری خوزستان، با بیان این‌که کل فضای امسال نمایشگاه هزار و ۳۵۰ متر است، یادآور شد: برای حضور در نمایشگاه فن‌بازار ۲۱ شرکت و برای نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری نیز ۳۶ دستگاه اعلام آمادگی کردند. هر دو این نمایشگاه‌ها در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی استان در سالن جدید موقت فجر مستقر می‌شوند. مهم‌ترین مزیت نمایشگاه این است که با نمایشگاه کتاب در یک‌جا برگزار می‌شود و امسال غرفه‌های برتر نیز شناسایی می‌شوند.

برگزاری نشست‌های علمی در نمایشگاه هفته پژوهش و نمایشگاه فن‌بازار

مختاری درباره برگزاری نشست‌های علمی در نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری و نمایشگاه فن‌بازار، گفت: خود ما به دنبال برگزاری نشست با انجمن سازندگان نفت،‏ گاز و پتروشیمی و خانه صنعت‌و‌معدن هستیم تا بین شرکت‌های پارک علم و فناوری و شرکت‌های آن‌ها ارتباط موثری ایجاد کنیم. هم‌چنین رئیس صندوق فناوری‌های نوین، که از طرف شرکت شهرک‌های صنعتی در نمایشگاه حضور می‌یابد، کارگاهی آموزشی را برگزار می‌کند. هم‌چنین سازمان فنی و حرفه‌ای برنامه‌ای با عنوان تور مهارتی برگزار خواهد کرد.

وی با اشاره به این‌که نمایشگاه در ساعات ۹ تا ۱۲ پیش از ظهر و ۴ تا ۸ عصر برای بازدید عموم فعال است، افزود: هدف از برگزاری نمایشگاه در محیط خارج از دانشگاه این است که پژوهش در بین عامه مردم نهادینه شود؛ سال گذشته ۲۹ شرکت در فن‌بازار و ۳۳ دستگاه در نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری شرکت کرده بودند. زمان افتتاحیه نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری ۹ صبح روز ۲۴ آذر و اختتامیه نمایشگاه نیز بعد‌از‌ظهر پنج‌شنبه خواهد بود. اختتامیه هفته پژوهش و فناوری ۷ دی‌ماه در سالن شهید هاشمی استانداری برگزار می‌شود.

تفاهم‌نامه پارک با دانشگاه مونتان لئوبن اتریش

مختاری درباره تفاهم‌نامه پارک با دانشگاه مونتان لئوبن اتریش گفت: هدف اصلی از انعقاد این تفاهم‌نامه این بوده است که ما در تجربیات آن‌ها در بحث انتقال فناوری استفاده کنیم ضمن این‌که برخی از شرکت‌های ما می‌توانند با این دانشگاه مشارکت داشته باشند که هم‌اکنون نیز کمیته پیگیری این ارتباط تشکیل شده است.

برگزاری “اجلاس روسای پارک ها و مراکز رشد کشور” در اهواز

رئیس پارک علم و فناوری خوزستان درباره رویدادهای آتی این پارک گفت: در نظر داریم ۸ و ۹ بهمن‌ماه، در راستای باور بیشتر مسئولان استان به حوزه فناوری، “اجلاس روسای پارک‌ها و مراکز رشد کشور” را در اهواز برگزار کنیم. هم‌چنین جشنواره نوآوری کارون با هدف و شعار “صیانت از منابع آبی ایران، از کارون تا هامون از ارس تا اترک” برگزار می‌شود که هدف آن ترویج فرهنگ نوآوری در حوزه آب است. سال آینده نیز اجلاس “توسعه خوزستان، دانش به جای نفت” در جهت فرهنگ‌سازی برای اقتصاد دانش بنیان برگزار می‌شود.

منبع / ایسنا