بیژن بهوندی – خورنا شهرهای شمالی و روستاهای کوهستانی خوزستان همیشه زودتر از سایر شهرها شاهد سرما هستند و در واقع از فصل پاییز لباس های گرم به تن کرده و بخاری های خود را روشن می کنند. در این سرمای پائیزی و بعد از آن هم در سوز و سرمای بیشتر فصل زمستان، دستان دانش آموزان عشایری که در چادر درس می خوانند یخ زده در حالی که آنها اجازه استفاده از بخاری نفتی را ندارند.

عدم تحصیل بسیاری از دانش آموزان دختر

حمید قنبری مدیر آموزش و پرورش عشایر خوزستان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می کند: در مناطق ۱۴ گانه عشایری خوزستان تعداد ۵۷۸ مدرسه وجود دارد که از این تعداد ۱۵۰ مدرسه چادری هستند. جمعیت عشایر خوزستان ۱۴۰ هزار نفر در قالب ۲۳ هزار خانوار است که ما تنها ۱۰ درصد از این جمعیت یعنی ۱۴ هزار نفر را تحت پوشش آموزش رسمی آموزش و پرورش عشایر داریم.

وی با اشاره به اینکه تعداد دانش آموزان عشایری ۱۴ هزار نفر هستند، می گوید: تعداد پنج هزار و ۹۹۶ دانش آموز دختر در مدارس عشایر در حال تحصیل هستند. نسبت تحصیل دختران عشایری در مقطع ابتدایی ۴۷ و پسران ۵۳ درصد است. متاسفانه در مقطع متوسطه این آمار تغییر پیدا کرده و ۳۶ درصد دانش آموزان دختر و ۶۴ درصد آنها پسر است.

مدیر آموزش و پرورش عشایر خوزستان ادامه می دهد: اختلاف بالای آمار تحصیل دانش آموزان دختر و پسر در عشایر ناشی از این است که بسیاری از دختران عشایری در مقطع متوسطه تحصیل نمی کنند و بعد از مقطع ابتدایی ترک تحصیل می کنند. باید در مناطق عشایری فرهنگ سازی شود تا خانواده ها اجازه تحصیل به دختران در مقطع متوسطه را بدهند.

قنبری عنوان می کند: در برخی از مناطق ما به علت آمار محدود دانش آموزان دختر امکان تشکیل کلاس وجود ندارد. اما برای رفع محدودیت کلاسی مدارس دخترانه شبانه روزی عشایری اقدام به ساخت سه مدرسه شبانه روزی دخترانه عشایری در شهرهای سردشت، ایذه و لالی کردیم.

وی یادآور می شود: مدارس چادری در طول گرما و سرما استقامت ندارند و عمر مفید هر کدام یک سال است که هر کدام باید تعویض شوند. تهیه چادر و ساخت مدرسه برای دانش آموزان بر عهده نوسازی مدارس است. در هفت ماه گذشته جلسات متعددی با استاندار، معاونان استانداری و مدیران کل استان خوزستان داشتیم که خوشبختانه در سه ماه اخیر مبلغ پنج میلیارد تومان به آموزش و پرورش عشایر اختصاص دادند.

در انتظار ورود کانکس

مدیر آموزش و پرورش عشایر خوزستان تاکید می کند: از اعتبار فوق تعداد ۶۹ کانکس در تهران خریداری کردیم و هنوز این کانکس ها به استان وارد نشده اند. در مرحله اول کانکس ها به شهرهای رامهرمز، صیدون، باغملک و شوش اختصاص پیدا کرده و در مراحل بعدی نیز به سایر شهرستان ها اختصاص می دهیم.

قنبری بیان می کند: در زمینه تجهیز و هوشمند سازی مدارس سه واحد آموزشی را در شهرهای لالی، ایذه و اندیکا در نظر گرفتیم که تعداد ۶۰ دستگاه لپ تاب و ۵۰ عدد چاپگر از طریق اعتبارات دفتر عشایر خریداری شده و میان این مدارس که سیار، دور افتاده و صعب العبور هستند، توزیع می شود. یکی از اهداف هوشمند سازی مدارس فوق، استفاده و آشنایی دانش آموزان با فناوری ها و تکنولوژی های جدید و آموزش های لازم فنی و مهارتی است.

واگذاری مدارس دولتی به موسسات غیر انتفاعی

وی اظهار می کند: برای اولین بار، آموزش و پرورش عشایر خوزستان در سطح کشور توانست با رایزنی از بسته های حمایتی و خرید آموزشی، آموزش و پرورش خوزستان بهره مند شود. به علت کمبود نیروی انسانی تعداد هشت واحد آموزشی در قالب ۱۸ کلاس درس و جمعیت ۲۷۰ نفر دانش آموز در مناطق صعب العبور اندیکا به موسسات غیر انتفاعی واگذار شد که با اجرای این طرح ضمن استفاده از نیروی متخصص، دغدغه های کمبود نیروی انسانی مرتفع شد. تمام هزینه های این مدارس که به موسسات غیرانتفاعی واگذار شده از طریق اعتبارات آموزش و پرورش خوزستان تامین و دانش آموزان هیچ مبلغی پرداخت نمی کنند.

مدیر آموزش و پرورش عشایر خوزستان می گوید: ۵۰ مدرسه کانکسی، حدود ۷۰ مدرسه استیجاری و ۲۰۰ مدرسه ساختمانی داریم که از این مدارس ساختمانی تعداد ۱۵۰ مورد نیازمند ترمیم و بازسازی هستند. این مدارس قدمت های بالای ۳۰ سال و دیوارهای بسیار لرزان دارند به طوری که چند روز گذشته خبر رسید یکی از مدارس لالی با توجه به قدمت بالا و تزلزل دیوارها و سقف آن امکان تخریب در مقابل هر باد و طوفان و یا بارندگی را دارد.

قنبری می افزاید: در سایر مناطق نیز شرایط مشابهی وجود دارد که برای برون رفت این مشکلات همه مسئولان باید همکاری داشته باشند. در حقیقت برای جلوگیری از وقوع حوادث تلخ به یک عزم ملی نیاز داریم.

تحصیل دانش آموزان در مناطق برفی بدون بخاری

وی اذعان می کند: دانش آموزان عشایری که برای حضور در کلاس درس باید از مناطق دور و نزدیک خود را به مدرسه واقع در روستای مرکزی برسانند و همچنین دانش آموزان مدارس شبانه روزی برای تردد نیاز به وسیله ایاب و ذهاب دارند. متاسفانه اعتباراتی که در این زمینه اختصاص دادند تنها ۶۰ میلیون تومان تا پایان سال تحصیلی است و این مبلغ برای هزینه ایاب و ذهاب دانش آموزان از خانه و مدرسه و بالعکس کافی نیست، ضمن اینکه به دلیل فقر و ضعف مالی امکان همکاری دانش آموزان در تامین بخشی از هزینه های ایاب و ذهاب وجود ندارد.

مدیر آموزش و پرورش عشایر خوزستان تصریح می کند: در بخشی از مناطق عشایری به علت نبود سرویس های رایج در روستا مانند مینی بوس، دانش آموزان مجبور به تردد با وانت که خودرویی غیر مجاز بوده، هستند و این کار از نظر قانونی ممنوع است.

قنبری در پایان می گوید: با توجه به فرا رسیدن فصل سرما در مناطق کوهستانی خوزستان و ممنوع کردن استفاده از بخاری های «چکه ای نفتی» در واقع یک مشکل جدید به مشکلات ما اضافه شده و برای ایجاد گرما در مدارس مجبوریم از بخاری استفاده کنیم. تعدادی از مدارس عشایری ما از بخاری های استاندارد استفاده می کنند ولی به علت عدم وجود بخاری های کافی استاندارد بسیاری از بچه ها در دماهای سرد، برفی و کوهستانی مشغول به تحصیل هستند به همین دلیل از مسئولان استانی انتظار می رود مسائل گرمایشی دانش آموزان محروم عشیاری به صورت ویژه حل شود.

وضعیت فیزیکی دانش آموزان عشایر مناسب نیست

حجت الله درویش پور نماینده مردم ایذه و باغملک در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان می کند: اکثر استانهای دیگر به آن صورت مناطق عشایری ندارند و بیشتر عشایر در روستاها ساکن شده اند و زیر مجموعه مدارس روستایی می شوند. در حوزه ایذه و باغملک درصد کمی عشایر داریم که در روستا ساکن شده اند.

وی می افزاید: آموزش و تدریس معلمان آموزش و پرورش عشایر با توجه به انتقال و جابه جایی، به دلیل عشایری بودن آنها مشکل است و معلمان خاصی باید آنجا تدریس کنند.

نماینده ایذه و باغملک در مجلس تصریح می کند: خیلی از معلمان ممکن است برای تدریس در مناطق عشایری مشکلاتی داشته باشند و یا از تدریس در این مناطق خسته شده اند که باید بین معلمان جابه جایی صورت بگیرد تا یک تفاوتی را ایجاد کرد. در حقیقت با توجه به شرایط خاص مناطق عشایری باید از معلمان خاصی نیز در آموزش و پرورش این مناطق استفاده شود.

درویش پور یادآور می شود: در برخی از مناطق حوزه ایذه و باغملک اگر بازدید داشته باشید اصلا فکر نمی کنید که آنجا مدرسه است و از نظر امکانات و وضعیت فیزیکی خیلی مشکل دارند و در بعضی از این مناطق یک اتاقک وجود دارد که نام آن را مدرسه گذاشته اند.

دانش آموزان به دلیل ممنوع بودن بخاری نفتی باید سرما بخورند

وی ادامه می دهد: مدارس عشایری با توجه به اختصاص بودجه کم از نظر امکانات دچار مشکل می شوند. مدارس عشایری در مناطق خاصی قرار داشته و متاسفانه محرومیت شدیدی دارند.

نماینده ایذه و باغملک در مجلس تاکید می کند: وقتی بخاری نفتی ممنوع شده هیچ چیز دیگری برای مدارس چادری وجود ندارد و دانش آموزان این مدرس باید در معرض سرماخوردگی قرار بگیرند. حداقل لباس گرم و امکانات وی‍ژه ای هم برای این مدارس ارسال نمی شود تا بتوانند در کلاس دوام بیاورند.

درویش پور در پایان می گوید: با وجودی که مدارس مناطق عشایری استان از نظر امکانات وضعیت نسبتا خوبی دارند اما متاسفانه در برخی از این مناطق لباس دانش آموزان و فضای چادری که مدرسه محسوب می شود، بسیار وحشتناک است.

سید محمد سادات ابراهیمی نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر بیان می کند: متاسفانه مدارس مناطق عشایری از نظر فضای آموزشی دارای وضعیت مناسبی نیستند. از نظر تامین نیروی انسانی و معلمان دلسوز و توانمند، رضایتمندی خوبی وجود دارد چون معلمان از میان خود جامعه عشایری بوده، این شرایط را درک کرده و با عشق درس می دهند.

عدم وجود زیرساخت های لازم در مناطق عشایری

وی تاکید می کند: یکی از مشکلات موجود نبود زیرساخت های لازم در مناطق عشایری است. مدرسه و مسئله آموزشی را نباید تنها و تنها در نظر بگیریم، اگر بخواهیم دارای آموزشی با کیفیت باشیم باید به تمام مسائل مربوط به عشایر به عنوان یک پکیج کامل نگاه کنیم.

سادات ابراهیمی تصریح می کند: اگر در مناطق عشایری تسهیلات رفت و آمد، جاده مناسب و خدمات بهداشتی وجود نداشته باشد و همچنین اگر وضعیت معیشتی دامداران و کشاورزان خوب نباشد قطعا همه این کاستی ها بر آموزش مردم و دانش آموازن این مناطق تاثیر گذار است.

نماینده شوشتر و گتوند در مجلس یادآور می شود: در شوشتر و گتوند مناطق عشایری استعدادهای خوبی دارند. در حقیقت وضعیت شوشتر و گتوند تقریبا قابل قبول است ولی در بحث جاده، بهداشت، مسائل فرهنگی و اعزام مبلغ هنوز هم مشکلاتی وجود دارد که باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.

باید کانکس را جایگزین چادر کنند

وی با اشاره به پیگیری حل مسائل و مشکلات فضای آموزشی مدارس عشایری می گوید: بزرگترین پروژه آموزشی عشایری( کلنگ زنی مجتمع آموزشی) توسط بنیاد برکت به فرمان مقام معظم رهبری در شهرک شهید قلی پور در حال اجرا است.

سادات ابراهیمی در پایان یادآور می شود: باید کانکس را جایگزین چادر کنند تا با ژنراتو برقی، بتوانیم برق آن را تامین کرده تا بتوانند از بخاری برقی استفاده کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، دانش آموزان ۱۵۰ مدرسه چادری خوزستان در حال حاضر در سرما تحصیل می کنند و دستان یخ زده این دانش آموزان محروم چشم انتظار گرمای حضور خیران هستند.

امیدوارم تمامی خیران در اولین اقدام خیرخواهانه خود همه مدارس چادری خوزستان را به ساختمان و یا حتی کانکس تغییر دهند. همچنین با عنایت به محرومیت مردم این مناطق نسبت به بازسازی و نوسازی مدارس در حال تخریب اقدامات لازم را انجام دهند.

…………………………….
منبع / مهر /  گزارش:‌ کوثر کریمی