خورنا این تهدید تا حدی است که طبق اعلام نظر جهاد کشاورزی خوزستان، سطح زیر کشت اراضی این دو حوضه امسال با کاهش ۳۹درصدی به کمتر از ۷۰هزار هکتار رسیده است و این در حالی است که پارسال در این دو حوضه ۱۱۳هزار هکتار از اراضی کشاورز زیر کشت محصول رفته بود.

آب برای کشاورزان خوزستان اهمیت بسزایی دارد چرا که به غیر از دو درصد تولیدات زراعی و باغی که از اراضی دیم به دست می آید مابقی اراضی کشاورزی خوزستان زیر کشت آبی می رود.

بر اساس برنامه ریزی ها که از مرداد امسال انجام شد قرار بود که در سطح ۷۴۱هزار هکتار از اراضی کشاورزی خوزستان محصولات پاییزه اعم از گندم، جو، کلزا، چغندرقند، سبزی و صیفی جات و محصولات دایمی اعم از درختان میوه و نیشکر کشت شود اما با وجود این که از نظر بارندگی به اندازه سال های گذشته وضعیت بحرانی نیست برای نخستین بار کشاورزی خوزستان با تهدید نامیمون قطع آبیاری در حوضه های کرخه و مارون روبه رو شده است.

هر چند که این تهدید تنها شامل این دو حوضه نمی شود و دیگر حوضه ها را هم به نوعی تهدید می کند اما در این دو حوزه وضعیت بحرانی است.

رییس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان گفت: چنین وضعیتی در سال های گذشته سابقه نداشته است و همیشه بحث در مورد میزان آب بین این سازمان و آب و برق خوزستان در مورد میزان آب قابل تامین و نیازی که اعلام می کردیم هرگز به قطع آب منجر نمی شد.

‘کیخسرو چنگلوایی’ با اشاره به تهدید اراضی کشاورزی خوزستان در ۱۲ شهرستان حوضه کرخه و مارون افزود: تابه امروز هنوز اراضی کشاورزی شادگان بدون آب است و این اقدام باعث شده که در سطح ۲۰۰هزار هکتار به نوعی تهیه زمین و به تبع آن کشت محصولات زراعی پاییزه به تعویق بیافتد.

وی ادامه داد: ۹۸ درصد اراضی کشاورزی خوزستان وابسته به آب است و قطع آبیاری آن هم در زمان کشت محصولات پاییزه تهدیدی جدی برای این بخش محسوب می شود.

چنگلوایی گفت: اجرا نشدن کشت یک هزار و ۵۰۰هکتار چغندر قند در حوضه آبریز مارون به دلیل تامین نشدن بموقع آب برای ماهار(آبیاری قبل از کشت) و تهیه زمین بوده است.

وی همچنین از کاهش سطح زیر کشت کلزا در حوضه آبریز مارون به دلیل تامین نشدن بموقع آب برای تهیه زمین خبر داد.

*کشاورزان حمیدیه به ناچار از زهآب برای آبیاری استفاده کردند

چنگلوایی گفت: به دلیل کمبود آب و کیفیت بد آن نخیلات خوزستان در این دو حوضه متحمل خسارت شدیدی شده است و جای تاسف دارد که برخی کشاورزان ما در شهرستان حمیدیه به دلیل کمبود آب ناچار شدند از زه آب برای اراضی خود استفاده کنند.

وی افزود: مجموعه سازمان جهاد کشاورزی خوزستان همواره همراهی و همکاری خوبی با سازمان آب و برق در زمینه مدیریت مصرف آب با رعایت تقسیم بندی سهمیه در مناطق مختلف و نیز اخذ آب بها از کشاورزان داشته و این همکاری استمرار خواهد داشت.

چنگلوایی افزود: در چارچوب این همکاری ها تابستان امسال ۳۰هزار هکتار از سطح زیر کشت شلتوک به عنوان یک گیاه پر مصرف کاسته شد اما در مقابل قطع شدن آبیاری در حمایت از تولید و انتظاری که از تولید خوزستان به عنوان بزرگترین تولید کننده محصولات کشاورزی می رود و نیز جلوگیری از وارد آمدن ضرر بیشتر به کشاورزان که چند سال متوال خسارت دیده اند به هیچ وجه کوتاه نمی آییم.

وی اضافه کرد: هیچ گونه کاهش و محدودیت توزیع آب در حوضه های کرخه و مارون را نمی پذیریم.

* مدیریت آب باید بر اساس دریچه های کشاورزی تنظیم شود نه نیروگاه های برق

رییس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان می گوید: مدیریت آب باید بر اساس دریچه های کشاورزی و نه بر اساس نیاز آبی نیروگاه های برقآبی تنظیم شود.

وی تاکید کرد: تولید کشاورز خوزستانی نباید فدای تامین برق دیگر استان ها شود.

این در حالی است که بنا به اعلام مدیرعامل برق منطقه ای خوزستان در مدت مزبور نیاز برق خوزستان به ناچار به میزان ۱۷درصد از دیگر استان ها تامین شده است.

چنگلوایی افزود: سازمان آب و برق خوزستان بر اساس قراردادی که با کشاورز منعقد می کند موظف است دستکم پنج نوبت آبیاری مراحل بحرانی نیاز محصولاتی مانند گندم را فراهم کند اما در برخی مناطق استان با وجود دریافت تمام آب بها تنها دو نوبت از این تامین شده است.

وی گفت: در زمانی که نیاز به قطع آب در شبکه های آبیاری است سازمان آب و برق خوزستان باید با جهاد کشاورزی هماهنگی کند.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی خوزستان هم توضیح داد: نهم شهریور امسال برنامه سطوح و نیاز آبی به مدیریت بحران استان اعلام شد تا در اول مهر با کمبود آب مواجه نشویم که بعد پیگیری ها هفتم مهر نشست نخست در این زمینه برگزار و در آن مصوبه تامین ۶۰درصد آب اراضی حوضه های کرخه و مارون مورد موافقت سازمان جهاد کشاورزی خوزستان قرار نگرفت.

‘سیدعبدالرضا سید احمدی’ گفت: در ۱۲ مهر نشست بعدی برگزار و در آنجا تمام اعضا اعم از آب و برق و جهاد کشاورزی موافقت کردند که ۸۰درصد آب به این دو حوضه داده شود و قرار شد تا ۱۴ مهر به جهاد اعلام و ۱۶ مهر به استانداری ارایه تا آب بموقع تامین شود اما در ۲۹ مهر امور آب سازمان آب و برق اعلام کرد که توان تامین ۸۰درصد را ندارد و بیش از ۶۰درصد نمی تواند اختصاص دهد.

وی اضافه کرد: هم اینک که نیمی از فصل پاییز گذشته کشت محصولات پاییزه در ۱۲ شهرستان و از جمله مناطق شامل رامهرمز، بهبهان، شادگان، هویزه، حمیدیه، گمبوئه، دشت آزادگان و هویزه به تعویق افتاده است.

سید احمدی گفت: با گذشت این مدت هنوز برنامه آب کشاورزی استان بسته نشده و این به معیشت کشاورزان منطقه آسب جدی خواهد زد.

وی اضافه کرد: هر گونه عقب افتادگی در کشت خسارت جبران ناپذیری به خوزستان خواهد زد که هم اینک کشت گندم این محصول استراتژیک هم به تعوی افتاده است.

* خوزستان با کمبود آب مواجه است

‘مصطفی شب به’ معاون حفاظت از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان علت این مساله را محدودیت منابع آبی و کمبود آب در حوضه های کرخه و مارون عنوان و اظهار کرد: پارسال هم به همین میزان محدودیت تخصیص آب به کشاورزان داشتیم.

وی تنها به بیان این دو جمله بسنده کرد و افزود: در حوضه کارون و دز به صورت صد درصد آب به کشاورزان تخصیص داده می شود.

* با هر ابزاری شده نسبت به این اتفاق اعتراض می کنیم

‘مسعود اسدی’ رییس نظام صنفی کشاورزی خوزستان گفت: در صورتی که هر چه زودتر آب به کشاورزان نرسد از هر اهرم و ابزاری برای نشان دادن اعتراض خود نسبت به این موضع گیری سازمان آب و برق استفاده می کنیم.

با توجه به حیاتی بودن تامین آب برای کشاورزی خوزستان امید می رود که با تعامل دو وزارتخانه نیرو و جهاد کشاورزی خوزستان آب بموقع تامین تا کشاورزی استان که سالانه ۱۴میلیون و ۲۰۰هزار هکتار محصولات کشاورزی تولید می کند متحمل خسارت نشود.

با این اتفاق طرح ۵۵۰هزار هکتاری مصوب سفر مقام معظم رهبری در سال ۷۵ به خوزستان هم با خطر جدی کمبود و محدودیت منابع آبی مواجه خواهد شد.

بنابراین انتقال هر گونه آبی از سرشاخه های حوضه های آبریز خوزستان به دیگر مناطق به منظور استفاده بخش کشاورزی تاثیر نامطلوبی بر آینده کشاورزی خوزستان خواهد گذاشت.

منبع / ایرنا – گزارش از امیر خان زاده