یکی از کارشناسان ادبی استان البرز گفت: رند کلیدی‌ترین واژه درک حافظ است، پیش از او رند بار منفی داشته و امروزه اصطلاح “مرد رند” حکایت از همان بار می‌کند. واژه‌ “رند” در زبان عامه و نیز در زبان سنایی و سعدی بعضاً بار ارزشی مثبت و بعضاً منفی دارد ولی حافظ به این کلمه معنا و شخصیت ویژه‌ای می‌دهد.

بتول علیپور در گفتگو با خبرنگار مهر، همزمان با بیستم مهرماه بزرگداشت لسان الغیب حافظ شیرازی با بیان اینکه فرهنگ ایرانی آراسته به شعر فارسی است و شعر اهمیت و جایگاه ویژه ای دارد، اظهار داشت: بار ها دیده ایم در سخنرانی ها و مجالس علمی و مذهبی که ارتباط زیادی هم با شعر و ادب ندارد، مجری برنامه کلام خود را پس از یاد و نام خدا به ابیاتی از شعر بزرگان می آراید و صد البته که حافظ در صدر انتخاب است.

وی گفت: بدون تردید حافظ مأنوس‌ترین و محبوب‌ترین شاعر ایرانی است به طوری که پس از قرآن کریم، آشنا‌ترین کتابی که محرم راز‌های دل ایرانیان شده دیوان حافظ است.

علیپور ادامه داد: یکی از مهمترین منابع شناخت شعرا، بررسی زمانه و زندگی آنهاست. اما ما از دقایق و جزئیات زندگی حافظ چیز زیادی نمی‌دانیم. زندگی او نیز مانند شعرش، ابهام آمیز است. نگاهی به زندگی و سرگذشت شاعران بزرگ دیگر، نحوه جهت‌گیری فکری و روحی آنها را مشخص می‌سازد. اگر مشرب فکری مولوی و سعدی و خیام برای همگان نسبتا شناخته شده است، مشرب فکری حافظ محل بیشترین اختلاف در بین مفسرین است.
این کارشناس ادبی اظهار داشت: حافظ انسان کامل نیست بلکه یک انسان جامع است او مثل همه انسانها خطا و اشتباه دارد ولی جامع انسانها  و جامع سیر و سلوک‌ هاست و همه را در پرتو عشق، ذوب و جذب می‌کند ولی ترس از فهم نشدن به او آموخته کـه در ضمن زیرک هم باید باشد و احوال خود را از نامحرمان پنهان کند. تفاوت زیرکی حافظ با معنای منفی زرنگی این است که زیرکی او معطوف به فریبکاری به منظور جلب خیر و منافع شخصی نیست، بلکه ترفندی برای در امان ماندن از شـر محتسبان عیبجوی است. در واقع فلسفه و ضرورت رند بودن حافظ، از زندگی در زمانه‌ای نشأت می‌گیرد که نه تنها او را فهم نمی‌کند بلکه فهم او از زندگی را هم تاب نمی‌آورد و به چــوب تکفیـرش می‌آزارد.

وی گفت: حافظ در اوج بلاغت کلامی و شیرین سخنی، شعر گفته است و بلاغت و صناعت بـرایش بسیار مهم بوده است طوری که تک تک کلمات در شعرش جانشین ناپذیر و بی‌بدیل اند.

شعر حافظ بر دل همه گرایش ها می نشیند

علیپور با بیان اینکه غزل حافظ هم عاشقانه است هم عارفانه و هم در مدح و ستایش ماهرانه وظیفه قصیده را بر دوش می کشد، گفت: به همین جهت است که آنکه سعدی می خواند و عاشقانه بر می گزیند، حافظ را دوست می دارد. آنکه غزلیات مولانا و عطار را می خواند، بی گمان خواجه شیراز نظرش را تامین می کند. در غزل هایش با سوز عاشقان و راز و نیاز عارفان رو به رو هستیم و این چنین است که او شاعری بی بدیل شده است.

کارشناسی ادبی استان از ویژگی های دیگر شعر حافظ را طنز نام برد و ادامه داد: طنازی به زیبایی در شعر حافظ خودنمایی می کند. دیوان اشعارش سراسر عشق و مستی و رندی است. عارف و عامی به سخنش دل می بندند و اشعارش را ترجمان احوال و اسرار خویش می دانند. حافظ شاعر غزل است، غزلیاتش آیینه ای است روشن از اندیشه های والایش. اندیشه هایی آمیخته از فلسفه، عرفان، مستی، رندی و عشق. خواجه بزرگ با تکیه بر این مبانی، می کوشد تا با بیان حقایق حکیمانه، عارفانه و عاشقانه، شور و غوغا در دل ها بیفکند.

شعر حافظ بر دیگر ابعاد هنر ایرانی جاری است

وی افزود: جاری بودن شعر حافظ در دیگر ابعاد هنر ایرانی نیز او را برجسته تر و محبوب تر ساخته است. بسیاری از تصنیف های ماندگار به کلام معجزه گر حافظ زینت داده شده اند. خوشنویسی و تذهیب به جان کلام حافظ است که بر در و دیوار خانه ها می درخشد.

علیپور با تاکید بیان اینکه اگر چه درک معانی اشعار حافظ آن‌ قدر ساده و بی‌تکلف هم نیست، یادآور شد: خود او برای درک معانی سخنان خود رمزی و کلیدی قایل شده است که تا آن را به دست نیاوریم از فهم آن عاجز می‌مانیم اما همین که بیتی بر زبان جاری می شود بر دل می نشیند و هر کس به فراخور درک، نیاز و احساس خود از غزل حافظ فیض می برد.

وی حافظ خوانی در شب یلدا را از سنت های دیرینه ایرانیان نام برد و با بیان اینکه این امر مانع نمی شود که در هر روز و هر ساعت که دل طلبید به سراغ دیوانش نرویم و تفالی نزنیم به بیست مهر که به عنوان روز “کودک کتاب و دنیای مجازی” نامگذاری شده است اشاره کرد و گفت: این حسن انتخاب را به تک بیتی از دیوان ارزشمند حافظ پاس می داریم:

اوقات خوش آن بود که با دوست به سر شد          باقی همه بی حاصلی و بی خبری بود