به گزارش خورنا علی دهقانی گفت: در ۹ ماهه امسال، اعضای شورا‌های حل اختلاف خوزستان با استفاده از ظرفیت و مشارکت صلح یاران، خیرین، شورای سیاستگذاری عشایر، کارگروه مشترک صلح و سازش و مجمع صلح استان و برگزاری جلسه‌های متعدد و پیگیری‌های مستمر توانستند رضایت خانواده‌های مقتولان را جلب کنند و در نتیجه به رهایی ۱۶۰ نفر از محکومین به قصاص منجر شود و این امر نه تنها از اجرای حکم قصاص جلوگیری کرد، بلکه جلوه‌ای از فرهنگ صلح و بخشش را در خوزستان ترویج داده است.

وی افزود: این دستاورد بزرگ نه تنها در چارچوب حقوقی بلکه در سطح اجتماعی و فرهنگی نیز مؤثر بوده و منجر به تقویت همبستگی میان اقوام در استان شده است و اعضای شورا‌های حل اختلاف که خود از اقوام و فرهنگ‌های مختلف هستند، توانسته‌اند با درک و احترام و همچنین بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی و انسانی، بسیاری از پرونده‌های قضایی را با روش‌های صلح‌آمیز حل و فصل و فضای مشترکی برای مصالحه فراهم آورند.

تلاش‌های شورا‌های حل اختلاف در رهایی محکومان به قصاص

دهقانی ادامه داد: شورا‌های حل اختلاف در خوزستان به‌عنوان نهاد‌های میانجی و مشاور، نقشی برجسته در کاهش تنش‌ها و ایجاد راه‌های جدید برای حل اختلافات ایفا کرده‌اند. این شورا‌ها با رویکردی صلح‌آمیز و هدفمند، با برگزاری جلسات مذاکره و مشاوره‌های متعدد میان اولیای دم و محکومان به قصاص، توانسته‌اند به جلب رضایت شاکیان و رسیدن به توافق‌های صلح‌آمیز کمک کنند و اعضای شورا‌های حل اختلاف با استفاده از مهارت‌های ارتباطی و انسانی، موفق شدند تا بسیاری از خانواده‌ها را به بخشش و گذشت در مقابل خون بهای قاتلین ترغیب کنند.

رئیس کل دادگستری خوزستان اضافه کرد: در پرونده‌های قتل عمد، حکم قصاص به‌عنوان یکی از شدیدترین مجازات‌ها شناخته می‌شود. این حکم که در صورت عدم جلب رضایت اولیای دم به‌طور خودکار اجرا می‌شود، گاهی به‌دلیل جنبه‌های فرهنگی، اجتماعی و عاطفی پیچیدگی‌های زیادی دارد. با این حال، در استان، بخشش ۱۶۰ نفر از محکومان به قصاص، نشان‌دهنده تغییرات مثبت در رویکرد جامعه به مسائل قضایی است.

وی می‌گوید: در این روند، اعضای شورا‌های حل اختلاف با برگزاری جلسات مشاوره‌ای و فراهم آوردن فضا‌های گفت‌و‌گو میان طرفین، سعی کردند به‌طور مستمر روحیه آشتی و گذشت را در میان خانواده‌های شاکی تقویت نمایند.

دهقانی افزود: از مهم‌ترین اقداماتی که در این زمینه انجام شد، می‌توان به استفاده از ابزار‌های میانجی‌گری و مشاوره اشاره کرد. این ابزار‌ها باعث شدند تا اولیای دم بتوانند با دیدگاهی جدیدتر به موضوع نگاه کنند و بر اساس شرایط و وضعیت موجود، تصمیمی انسانی و عقلانی بگیرند. به علاوه، اعضای شورا‌های حل اختلاف با استفاده از آموزه‌های دینی و فرهنگی که در استان خوزستان ریشه‌دار است، تلاش کردند تا احساسات و عواطف طرفین را در فرآیند صلح و سازش مدیریت کنند.

وی گفت: بخشش اولیای دم در این پرونده‌ها، به‌ویژه در شرایطی که ممکن است درد و رنج ناشی از قتل عزیزان همچنان در دل خانواده‌ها باقی مانده باشد، نیازمند درک عمیق از عواطف انسانی و پذیرش شرایط اجتماعی است. در خوزستان، که به دلیل تنوع قومی و فرهنگی خود، همواره در زمینه‌های مختلف اجتماعی و قضایی چالش‌هایی خاص داشته است، دستاورد اخیر در زمینه بخشش، نمونه‌ای از فرهنگ صلح و آشتی در جامعه است.

این مقام قضایی ادامه داد: اولیای دم با تصمیم به بخشش، نه‌تنها به نفع محکومان عمل کرده‌اند، بلکه در جهت ایجاد آرامش و صلح در جامعه گام برداشته‌اند. این بخشش‌ها نشان‌دهنده قوت روحیه‌های انسانی و بلندهمتی افراد جامعه است که در برخی مواقع، بر رنج‌ها و درد‌های گذشته فائق آمده و به تصمیماتی توام با همدلی و بخشش دست می‌زنند.

خوزستان استانی با تنوع قومی و فرهنگی

وی عنوان کرد: خوزستان، به‌عنوان یکی از استان‌های مهم و پرجمعیت کشور، با تنوع قومی و فرهنگی بالای خود، همیشه در معرض چالش‌های اجتماعی مختلف قرار داشته است. این استان، که محل زندگی قومیت‌های مختلفی می‌باشد در مواقعی ممکن است شاهد تشدید اختلافات و تنش‌های اجتماعی و قضایی باشد.

با این حال، در روند بخشش ۱۶۰ نفر از محکومان به قصاص، اعضای شورا‌های حل اختلاف با در نظر گرفتن این تنوع فرهنگی، توانسته‌اند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های قومی و مذهبی، به صلح و سازش دست یابند.

رئیس دادگستری خوزستان اضافه کرد: این موضوع به‌ویژه در پرونده‌هایی که در آنها خانواده‌های شاکی و محکومان از اقوام مختلف بوده‌اند، اهمیت زیادی پیدا می‌کند. در این موارد، شورا‌های حل اختلاف نه تنها از توانایی‌های میانجی‌گری برای رسیدن به توافق استفاده کرده‌اند، بلکه توانسته‌اند از فرهنگ‌های مختلف برای ایجاد درک و پذیرش متقابل بهره‌برداری کنند.

تأثیر اجتماعی و فرهنگی بخشش محکومان به قصاص

وی در ادامه گفت: رهایی ۱۶۰ نفر از محکومین به قصاص در خوزستان، تأثیرات گسترده‌ای بر جامعه دارد. این اقدام نشان‌دهنده قدرت و تاثیر نهاد‌های میانجی در کاهش تنش‌ها و تسهیل فرآیند‌های قضایی است. علاوه بر این، این دستاورد یک پیام مهم در سطح اجتماعی ارسال می‌کند: فرهنگ بخشش و گذشت می‌تواند به‌طور ملموس و محسوس در زندگی فردی و اجتماعی افراد اثرگذار باشد.

دهقانی می‌گوید: این اقدام باعث تقویت اعتماد عمومی به دستگاه قضایی و نهاد‌های مرتبط مانند شورا‌های حل اختلاف شده است. وقتی افراد جامعه می‌بینند که به جای اعمال مجازات‌های شدید، فضای گفت‌و‌گو و آشتی جایگزین می‌شود، امید به اصلاح و تغییر در روابط اجتماعی و حقوقی تقویت می‌شود.

رئیس کل دادگستری خوزستان در ادامه گفت: به‌جای استفاده از روش‌های سنتی و غالباً تک‌سویه حل اختلاف که در آن طرفین مجبور به پذیرش شرایط از سوی دادگاه یا قاضی می‌شوند، رویکرد‌هایی اتخاذ شده که بر مبنای مشارکت مستقیم طرفین در فرآیند حل اختلاف استوار است. این روش‌ها به ویژه در پرونده‌هایی مانند قتل عمد و قصاص که طرفین به دلیل اختلافات عمیق اجتماعی یا خانوادگی درگیر هستند، بسیار اثرگذار بوده است.

دهقانی در پایان از تلاش‌های بی‌وقفه و مؤثر اعضای شورا‌های حل اختلاف، ستاد صبر خوزستان، شورای سیاست‌گذاری عشایر، صلح یاران، کارگروه مشترک صلح و سازش و مجمع صلح استان در راستای حل و فصل پرونده‌های قضایی و ایجاد فرهنگ صلح و سازش در جامعه تقدیر کرد.