تاکید یک پژوهشگر تاریخ بر تداوم ثبت جشن‌های ایرانی در یونسکو/ ما یک ملتیم با تاریخی پیوسته/ مخالفت با بخشی از تاریخ ایران بی معنا است

اشکان زارعی پژوهشگر و دانش آموخته تاریخ در گفتگو با خورنا در واکنش به ثبت جهانی جشن مهرگان در سازمان یونسکو گفت: ثبت جهانی این جشن‌ها می‌توانند پیام راستین باورها، آیین‌ها و جهان بینی ایرانی‌ را که همواره بر پایه خداپرستی، شادخواهی، شاد زیستی، امید به آینده و پاسداری از زیست بوم و داده‌های خداوندی است را نه تنها در میان هم میهنان ما نهادینه کند و به آنها بشناسد بلکه به گوش جهانیان هم برساند.

به گزارش خبرنگار خورنا از اهواز رضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در حاشیه جلسه روز چهارشنبه ۱۴ آذر هیات دولت از ثبت جهانی جشن مهرگان و هنر ساختن و نواختن ساز رباب در سازمان بین‌المللی یونسکو خبر داد و گفت: جشن مهرگان که در ماه آغازین پاییز شروع می‌شود میان ایران و تاجیکستان ثبت مشترک شده است.

اشکان زارعی پژوهشگر و دکترای تاریخ و رئیس کارگروه تاریخ انجمن تاریانا خوزستان شامگاه پنجشنبه ۲۲ آذر در واکنش به این خبر در گفتگوی اختصاصی با خورنا ضمن تبریک این موفقیت به همه مردم ایران اظهار کرد: جشن مهرگان در کنار جشنهایی چون نوروز، سده و شب چله یا یلدا چهارمین جشن از گروه جشن‌های پیش از اسلام است که خوشبختانه در سازمان یونسکو ثبت جهانی شده است و امیدواریم که در ادامه نیز دیگر جشنهای ایرانی چون تیرگان، آبانگان، امردادگان وووو هم در سازمان بین‌المللی یونسکو ثبت شوند چراکه این جشنها می‌توانند پیام راستین باورها، آیین‌ها و جهان بینی ایرانی‌ را که همواره بر پایه خداپرستی، شادخواهی، شاد زیستی، امید به آینده و پاسداری از زیست بوم و داده‌های خداوندی است را نه تنها در میان هم میهنان ما نهادینه کند و به آنها بشناسد بلکه به گوش جهانیان هم برساند.

وی در ادامه با اشاره به روز هوای پاک، زمین پاک و روز گیاهان و درختان در گاهشماری‌ جهانی گفت: جای شوربختی دارد ما ایرانیانی که بیش و پیش از دیگران با برگزاری این جشنها در اندیشه زیست بوم بودیم و باور داشتیم که خداوند بر پایه چهار آخشیج آب، آتش، هوا و خاک، جهان را آفریده است ولی در تقویم جهانی نشانی از نام ایران و ایرانی نیست و نه تنها نیست که حتی جشنهای ایران باستان نیز برای هم میهنان ما شناسانده نشده است.

این پژوهشگر تاریخ ادامه داد: بنابراین ثبت جهانی این جشن‌ها علاوه براینکه می‌تواند گامی در راستای نهادینه شدن فرهنگ و منشور زیست محیطی شود از سوی دیگر نیز می‌تواند به همه جهانیان این نکته را هم یادآوری کند که ما در طول تاریخ همیشه خداپرست بودیم چراکه واژه جشن برآمده از واژه‌های یسن و یز هست که به معنای ستایش و نیایش خداوند به شمار می‌رود و ایرانیان در جشن‌های خود نه تنها خداوند را ستایش می‌کردند بلکه به فرزندان خود نیز شاد بودن و همزیستی مسمالمت آمیز با یکدیگر و پاسداری از داده‌های خداوندی و زیست بوم را آموزش می‌دادند.

زارعی با بیان اینکه تاکنون ۲۶ اثر از حوزه میراث ناملموس ایران در سازمان یونسکو ثبت جهانی شده است گفت: وقتی به این آثار نگاه می‌کنیم یک گوناگونی می‌بینیم؛ از افطار پس از اسلام تا چوگان پیش از اسلام، از هنر تذهیب و تعزیه تا ورزش زورخانه‌ای، از ردیف موسیقی سنتی تا هنر ساختن و نواختن دوتار، کمانچه، رباب و عود، از نگارگری و خوشنویسی تا نقال گری و جشن‌های مهرگان، نوروز، سده و شب یلدا؛ این گوناگونی در واقع نشان می‌دهد که تاریخ ایران یک تاریخ پیوسته است و به هیچ عنوان گسسته نیست که ما بخواهیم بخشی از این تاریخ را بر بخش دیگر برتری بدهیم. وارون انچه که برخی می‌خواهند چنین کنند.

وی ادامه داد: همچنین این گوناگونی و ثبت جهانی ۲۶ یادمان و اثر از حوزه ناملموس میراث فرهنگی ایران علاوه براینکه نشان می‌دهد که ما هم پیش از اسلام و هم پس از اسلام تمدن ساختیم و به جهان ارائه دادیم و ایرانیان در درازنای تاریخ فرهنگی خود بر تمدن و فرهنگ جهان کارساز بودند از سوی دیگر نیز نشان می‌دهد که ما یک ملتیم با نام ملت بزرگ ایران که اگرچه در درازنای تاریخ فرود و فرازهایی داشته‌ایم ولی دارای یک تاریخ پیوسته، درخشان و کارساز هستیم.

رئیس کارگروه تاریخ انجمن تاریانا خوزستان یاداور شد: ثبت جهانی این چهار جشن ایرانی (نوروز، سده، یلدا و مهرگان) در دولتهای مختلف همچنین نشان می‌دهد که بخشی بزرگی از حاکمیت جمهوری اسلامی این جشنها را پذیرفته و قبول دارد و می‌ماند بخش دیگر که نگاه متفاوتی دارند که پیشنهاد می‌شود مخالفت‌های خود کنار بگذارند و برای برگزاری هرچه با شکوهتر این جشن‌ها چه در نهادهای دولتی مانند صدا و سیما، ارشاد و میراث فرهنگی و چه در نهادهای غیر دولتی مانند انجمن ها و سمن ها همکاری کنند چرا که این جشن‌ها همانطور که اشاره کردم دارای پیامهای مثبتی در زمینه‌های مختلف برای جامعه است و مخالفت با آنها معنایی ندارد.

زارعی در پایان این گفتگو نیز عنوان کرد: انجمن تاریانا خوزستان در چند سال گذشته جشن تیرگان، مهرگان و شب چله را برگزار کرده و سال گذشته نیز جشن سده را که در واقع اولین سالگرد ثبت جهانی آن بود را هم برگزار کرد اما شوربختانه با نامهربانی‌هایی روبرو شد که امیدواریم امسال بتوانیم جشن سده را بهتر و باشکوه تر و فراگیر تر از سال گذشته برگزار کنیم.