تحلیل یک کارشناس سیاسی از علت حمله حماس به اسرائیل: آنها نمی‌خواهند در توافق احتمالی عربستان و اسرائیل نادیده گرفته شوند
به گزارش خورنا حشمت‌الله فلاحت‌پیشه کارشناس مسائل بین‌الملل و رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره تحولات اخیر خاورمیانه و حمله حماس به اسرائیل گفتگویی با رویداد ۲۴ انجام داده که بخش‌هایی از این گفتگو را در ادامه می خوانیم:
* در ماجرای حمله حماس به اسرائیل، برای اولین بار عربستانی‌ها موضوع فلسطین را تحت‌الشعاع منافع ملی خودشان قرار دادند و نسبت به دو خواسته اصلی یعنی برخورداری از یک نیروگاه اصلی تولیدکننده سوخت هسته‌ای و برخورداری از بالاترین تضمین امنیتی را اولویت قرار دارند. همچنین مسائلی از حقوق فلسطینان مانند حق برخورداری از یک کشور مستقل را به آینده موکول کردند. به عبارت دیگر یک تعریف نسیه از حقوق فلسطینیان انجام دادند. در این شرایط گروه حماس که از جمله گروه‌هایی است که از سایر کشور‌ها از جمله ایران تا عربستان کمک می‌گیرد، در این شرایط برای پرهیز از غافل‌گیری، این عملیات بی‌سابقه را برای جلوگیری از نادیده گرفته نشدن صورت داد.
* درباره اینکه نتیجه این حملات چه میشود؟ باید بگویم هر یک از طرفین سعی دارند نتیجه را بر اساس منافع خودشان مصادره کنند. به طور مشخص نتانیاهو از این موضوع برای ایجاد وحدت داخلی و اجرای سیاست «مشت آهنین» استفاده می‌کند و عربستان هم طبیعتا هزینه روابط با اسرائیل را افزایش می‌دهد و این میان آمریکایی‌ها هستند که مجبور هستند بخشی از واقعیت‌ها را بپذیرند.
* برخلاف بخشی از تحلیلگرانی که حمله حماس به اسرائیل را به عنوان یک دستور از سوی ایران مطرح می‌کنند، اتفاقا معتقدم یکی از رفتار‌های حماس که کاملا ریشه در سیاست خود حماس و آینده‌نگری مد نظر این گروه است، همین حمله به سرزمین‌های اشغالی بود. چرا که حماس معتقد است توافق احتمالی عربستان و اسرائیل، حتی کمک‌هایی که قرار است از عربستان دریافت کند باید با امضای مقامات تل‌آویو باشد و این یعنی عملا برای همیشه یکی از کشور‌های اسلامی مانند عربستان به آرمان‌هایی فلسطین پشت کرده‌اند.
* عربستان کشوری است که اگر رابطه جدیدی را با اسرائیل برقرار کند، ممکن است بقیه کشور‌های عربی هم به این سمت حرکت کنند؛ لذا معتقدم آنچه شکل گرفت، نوعی اعلام وجود حماس بود برای نادیده گرفتن نشدن در روند‌های سیاسی موجود بود. مهمترین دلیل این حمله نوعی اعلام وجود حماس در مقابل تبانی دیپلماتیکی بود که در شرف انجام است. روند برقراری ارتباط عربستان و اسرائیل به گونه‌ای پیش می‌رود که پیش‌بینی می‌شد برقراری رابطه اسرائیل و عربستان به عنوان هدیه کریسمس امسال از سوی بایدن اعلام شود.
* حماس از جمله گروه‌های مقاومتی بود که از وقتی اسرائیل به دیگر گروه‌های مقاومت حمله می‌کرد، جانب احتیاط را در پیش می‌گرفت. مثلا آخرین بار زمانی که اسرائیل روند پاک‌سازی و کشتار فراگیر اعضای جهاد اسلامی را در پیش گرفت، حماس حتی یک گلوله به سمت اسرائیل شلیک نکرد.
* اگر اسرائیل اکنون تخریب همه‌جانبه را در پیش بگیرد، امکان ورود دیگر گروه‌های مقاومت به ویژه حزب‌الله هم وجود دارد و آن زمان باید شاهد یک درگیری فراگیر در منطقه باشیم. خصوصا نتانیاهو که بعد از چندماه، اولین میتینگ مخالفانش به خاطر جنگ تعطیل شد، از انگیزه بالایی برخوردار است تا جنایت بی سابقه‌ای علیه مردم فلسطین انجام دهد.
* اعتقادم بر این است که این جنگ، ریشه‌ای کاملا فلسطینی دارد و اینگونه نیست که ایران دستور آن را داده باشد، اما در عین حال اگر جنگ فراگیر شود و اسرائیل در تنگنا قرار بگیرند، احتمال اینکه حماقتی علیه ایران انجام دهند، وجود دارد و در صورت فراگیر شدن جنگ، معتقدم علاوه بر ایران، کشور‌های دیگر هم در آماده‌باش نظامی قرار خواهند گرفت.
* فعلا شرایط و صحبت برای مبادله اسرا زود است و معتقدم جنگ ابعاد گسترده‌تری را به خود می‌گیرد، ولی طبیعتا فلسطین سعی می‌کند از این موضوع برای پایان دادن تنش‌ها استفاده کند. فکر می‌کنم تنشی که اکنون شکل گرفته، ابعادش از گذشته گسترده‌تر است و زود است که بخواهیم از مبادله اسرا صحبت کنیم.