لزوم توجه به تغییرات اقلیمی در سال «تحولات میراثی»

شعار سال ایکوموس (کمیته بین‌المللی یادمان‌ها و محوطه‌ها) در سال ۲۰۲۳ میلادی، "تحولات میراثی" است.

عاطفه رشنویی مدیر پایگاه میراث‌جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه در یادداشتی نوشت:

شاید به جرئت بتوان گفت در سال‌های اخیر، هیچ موضوعی به اندازه تغییرات اقلیمی و بحران‌های ناشی از آن، به مهم‌ترین دغدغه مجامع جهانی تبدیل نشده است؛ تا جائی که ایکوموس نیز متعاقباً بیش از گذشته در تلاش است تا بر ضرورت حفظ میراث‌فرهنگی و انتقال آن به نسل‌های آینده تأکید کند. تدوین برنامه‌ای سه ساله (از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴) و کمیته‌ای تخصصی برای اجرای آن، از جمله گام‌هایی است که در مسیر گذر از بحران‌های ناشی از تغییرات اقلیمی برداشته است.

نگرانی از فجایع ناشی از تغییرات اقلیمی موجب شده تا ایکوموس به چنین گام‌هایی اکتفا نکند و در سال‌های اخیر نیز شعارهای سالانه خود را با نگاه ویژه به موضوع تغییرات اقلیمی و با هدف آگاه ساختن جامعه جهانی نسبت به آسیب‌های غیرقابل جبران بحران‌های ناشی از تغییرات اقلیمی انتخاب کند. در سال ۲۰۲۱، شعار «گذشته‌های پیچیده، آینده‌های متنوع» و سپس در سال ۲۰۲۲، شعار «میراث و اقلیم» حاکی از تلاشی بود تا نشان دهد میراث و اقلیم دوشادوش هم می‌توانند ستارگان راهنمای جامعه انسانی در چنین بحبوحه‌ای باشند.

شعار امسال این کمیته نشان می‌دهد خطر تغییرات اقلیمی به مراتب نزدیک‌تر و گسترده‌‌تر از آن است که در گذشته گمان برده‌ایم. ایکوموس سال پیش‌رو را سال «تحولات میراثی» نامید تا بر لزوم تغییر نگرش در مدیریت و حفظ دارایی‌های بشری اعم از میراث‌فرهنگی و طبیعی تأکید کرده باشد و با صدای رساتر اعلام کند دارایی‌های فرهنگی و میراثی، پلی میان گذشته و آینده هستند و ما که در میانه این پل در زمان حال زندگی می‌کنیم، می‌توانیم با نگاهی به گذشته خود و شناسایی و فراگیری دانش سنتی اجدادمان در مدیریت منابع طبیعی، پایه‌های استوارتر و پایدارتری را برای آینده روشن بنا نهیم.

پایگاه میراث‌جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه نیز با درک چنین دغدغه جهانیِ به‌جا و به‌حقی تلاش می‌کند تا سهم خود را برای ساخت آینده‌ای پایدار و پاک ایفا کند. برگزاری سلسله‌نشست‌های علمی و تخصصی و کارگاه‌های عملی و تبادل اطلاعات با متخصصان و جمع‌آوری دانش و تجربیات افراد اهل فن و استادکاران سنتی و انتقال آن به نسل جوان و آگاه ساختن همگان از تغییرات اقلیمی و بحران‌های ناشی از آن، گامی‌هایی در مسیر سخت حفاظت و صیانت از دارایی‌های این مرز و بوم خواهد بود. بی‌شک این مسیر بدون همراهی همگان، دشوارتر خواهد شد.

به امید روزهایی روشن