پنجره‌ای بر جنبش مشروطه ایران

احمدرضا رستمی/

آزادی، نوگرایی و ناسیونالیسم ایرانی سه شعار اصلی جنبش مشروطه ایران بود که پدران بنیانگذار این جنبش به خوبی دریافته بودند که تنها در سایه چنین باورهای متعالیست که می‌توان سیمرغ ایرانی را از بندهای استبداد، استثمار و ارتجاع موجود در آن زمان رها و به قله قاف مدنیت نوین رهنمون کرد.

به عبارت دیگر جنبش مشروطه ایران را باید جنبشی اندیشه گرا، جنبشی رفورمیست و جنبشی ترقی خواه دانست که پرچمداران اصلی آن روشنفکرانی بودند که ایرانی فکر می‌کردند و ایرانی رفتار می‌کردند.

این روشنفکران می‌گفتند سلسه قاجاریه سرکوبگر است و نظامش دیکتاتوری و شاه به عنوان نماد تاریخی فرهنگ سیاسی کشور، تنها باید پادشاهی کند نه حکومت.

آنها همچنین می‌گفتند که باید به استثمار بیگانگان در کشور پایان داد و فرهنگ ملی را نیز باید از زنگارهای ارتجاع پاک و ایرانی نوین را بنیانگذاری کرد.

ایران نوینی برپایه ساختار سیاسی دولت ملت و مبتنی بر قانون و ارزشهای مترقی شهروندی که تمامی ساکنینش در برابر قانون از حق مساوی برخوردار بوده و دیگر هیچ ارباب یا ارباب‌زاده‌ ای نتواند در گوشه‌ای از کشور، به ضرب چوب و چماق و دگنک بر جان و مال مردم هژمونی پیدا کند.

سخن پایانی

جنبش مشروطه ایران بخشی از تاریخ ملی کشور است که باید آن را پاس داشت و بر روی میز گذاشت و با همکاری دست اندرکاران فرهنگی و نخبگان کشور، مفاهیم مترقی موجود در آن را استخراج و برای پیشرفت کشور تئوریزه کرد؛ زیرا گذشته چراغ راه آینده است و ﻣﻠﺘﯽ ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﮐﻨﺪ ﺁﯾﻨﺪﻩﺍﯼ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ…والسلام

احمدرضا رستمی از اهواز (۱۴ اَمرداد ۱۴۰۰)