گردشگری کشاورزی، گنجینه‌ای گران‌بهاء در رونق روستاهای خوزستان
پیمان نبهانی
استان خوزستان با مزارع سرسبز و زمین‌های حاصلخیزش دارای کشاورزی پررونقی است که در کنار تنوع اقلیمی و تعدد قومیت‌های ساکن در آن، رنگین‌کمانی از آداب و سُنن را دارد که در فرآیند کاشت، داشت و برداشت محصول قابل دیدن است.
خوزستان جلگه پهناوری است که در انتهای مسیر پر پیچ و خم رودهای پرآب کشور قراردارد. دریاچه، سدها و نهرهای محلی، فصلی و دائمی در آن جریان داشته و تالاب‌های زیبا و مزارع سرسبزی دارد و تغییرات که همراه با تغییر مسیر رودخانه اتفاق می‌افتند خود گنجینه‌ای بس گران‌بها است. روستاهای قدیمی با توشه‌های پربار فرهنگی و مناظر دل‌انگیز و نوع متفاوت زندگی، ظرفیتی غیرقابل چشم‌پوشی از گردشگری است که می‌توان نام گردشگری کشاورزی را بر آن نهاد.
این مجموعه پُربار قابلیت این را دارا است که جاذبه‌ای باشد برای جذب گردشگر به کشتزارها و باغ‌ها که عموماً در روستاها قرار دارند. با ورود گردشگر به یک مزرعه می‌توان اقامتی ساده و سنتی را در آن فضای خاص برای او فراهم آورد و با برگزاری جشنواره غذاهای محلی، از محصول مزارع و باغات، مربا، سُس و … تهیه و به او عرضه کرد و بدین وسیله گردشی سالم در مزارع برای آن‌ها فراهم آورد.
گردشگران در مزرعه‌ها بیتوته می‌کنند و صبح‌ها با یک آهنگ طبیعیِ دلنشین اما متفاوت بیدار می‌شوند؛ نوع این صدا در روستاهای استان از جنوب تا شمال پیوسته ولی متفاوت است ولی هرکدامش آرامشی خدایی به انسان می‌دهد.
از سویی می‌توان با برپایی نشست درمزارعِ کنار روستا، آداب و سنن مردم روستا در هنگام برداشت محصول را دید، شنید و یا افسانه‌های روستایی را در این نشست‌ها نقل کرد؛ ناگفته نماند که اجرای صحیح این مراسم، موجبات جلب بیشتر گردشگران به روستا، هزینه کرد آن‌ها در روستا و ایجاد شغل و کاهش مهاجرت از روستا به شهر را به همراه خواهد داشت.
ظرفیت گردشگری کشاورزی در استان خوزستان به لطف آب و تنوع اقلیم ممکن است پررونق باشد؛ حمایت‌های دولتی، ایجاد زیرساخت‌ها، آموزش کشاورزان و پرکردن خلاءهای قانونی در این حوزه راهکارهایی هستند که استان را به جایگاهش خواهند رساند.
خاص بودن برخی خوراکی‌ها در روستاها، تنوع گیاهی و امکان تجربه برداشت محصول برای گردشگر، دست‌ساز بودن برخی محصولات غذایی در مزارع و جذاب بودن این رویداد برای گردشگر، اقبال عمومی مردم روستا به پذیرایی از گردشگر و احداث اقامتگاه‌های بوم‌گردی در داخل مزارع توسط روستاییان، همه مواردی هستند که جریان گردشگر به سمت مزارع را تسریع می‌بخشند.
گردشگری کشاورزی در استان با ایجاد یک فعالیت اقتصادی برای اعضای خانواده یک کشاورز، امکان مهاجرت به شهر را به حداقل خواهد رساند و با آگاهی از اهمیت حیات گیاهی، به حفظ منابع طبیعی و گونه‌های جانوری و گیاهی منطقه کمک می‌کند.
این را نیز باید گفت که در کنار این مزایا، می‌توان با آموزش، آسیب‌های ناشی از این جریان را به حداقل رساند.
برنامه‌ریزی برای رونق گردشگری کشاورزی در استان و کشور با ابلاغ آئین‌نامه صدور مجوز این نوع گردشگری سازماندهی شده است و هم‌اکنون متقاضیان و کشاورزان عزیزی که راغب به پذیرش گردشگران در محیط سنتی خویش هستند می‌توانند با مراجعه به اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان، نسبت به دریافت مجوز اقدام کنند.
قطعاً اداره‌کل میراث فرهنگی هم با ایجاد زیرساخت‌های عمرانی لازم به رونق این نوع گردشگری کم‌هزینه کمک خواهد کرد که البته در این مسیر به همکاری و همراهی نهادهایی همچون سازمان جهاد کشاورزی، اداره‌کل امور روستایی، منابع طبیعی و … نیز نیاز است و امید می‌رود که با همگرایی بین دستگاهی این مأموریت به خوبی اجرا شود.
