خورنا|باقرگل فر:سیداسفندیار صلاحت‌پور مدیر منابع انسانی پتروشیمی مارون در گفتگو با ایرنا از اقدامات خوب این پتروشیمی در راستای یکسان سازی تسهیلات رفاهی میان کارکنان رسمی و پیمانکاری خبرداد.

سیداسفندیار صلاحت‌پور مدیر منابع انسانی پتروشیمی مارون از اقدامات خوب این پتروشیمی در راستای یکسان سازی تسهیلات رفاهی میان کارکنان رسمی و پیمانکاری خبرداد.

تفاوتی که میان کارگرانِ پیمانکاری و رسمی وجود دارد و کارگران از آن به عنوان تبعیض یاد می‌کنند، چه ابعادی دارد؟

مارون در میان پتروشیمی‌های ماهشهر به شرکتی معروف است که بیشتر از سایر شرکت‌ها از کارگران حمایت می‌کند. ما سعی کردیم و می‌کنیم که فاصله نیروهایی که صندوق بازنشستگی‌شان صندوق بازنشستگی کارکنان نفت است با نیروهایی که تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی هستند و با ارکان ثالث در پتروشیمی‌ها کار می‌کنند، کم شود. اما قیاس نیروهای رسمی و پیمانکاری درست نیست. اگر بخواهیم مقایسه کنیم باید نیروهای رسمی مارون را با نیروهای رسمی سایر شرکت‌های پتروشیمی و نیروهای پیمانکاری مارون را با نیروهای پیمانکاری سایر شرکت‌ها مقایسه کنیم. از این قیاس می‌توانیم نتیجه بگیریم دستمزدی که مارون به کارگران پیمانکاری‌ها پرداخت می‌کند و تسهیلات رفاهی که برای آنها در نظر می‌گیریم از لحاظ کمیت و کیفیت نسبت به شرکت‌های هم‌رده برتری دارد. بعضا تسهیلاتی را در نظر گرفته‌ایم که یا در سایر شرکت‌ها وجود ندارد یا بسیار کمرنگ است؛ از جمله تسهیلات بانکی کم بهره، تسهیلات سفر با خانواده و… . لازم است که بگویم مارون از محل خالص درآمدهای خود در بانک‌های تجارت، پست‌بانک و ملت سرمایه‌گذاری کرده است و از محل این سرمایه‌گذاری‌ها به کارکنان و مدیران خود تسهیلات کم بهره پرداخت می‌کند. این در حالی است که شرکت‌های دیگر تنها به مدیرها، سرپرست‌ها و افرادی که سمتی در شرکت‌ ندارند، تسهیلات می‌پردازند. تفاوتی نمی‌کند که شما کارگر روزمزد، پیمانکاری و… مارون باشید، ما به همه تسهیلاتی پرداخت می‌کنیم که کارمزد آن تنها ۲ درصد است. همین تسهیلات را به مدیرها و کارکنان‌ رسمی شرکت‌ هم پرداخت می‌کنیم؛ با این تفاوت که کارمزد آن حدود ۱۲ درصد است. مارون‌ تفاوت ده درصدی کارمزد تسهیلات رسمی‌ها و پیمانکاری‌ها را می‌پردازد. به معنای دیگر ما برای تقویت قدرت اقتصادی کارکنان خود سرمایه‌گذاری کرده‌ایم. در ضمن برای کارگران پیمانکاری، سفر به مناطق شمالی کشور و سفر به مشهد را در نظر گرفته‌ایم.

اما به هرحال یکسری تفاوت‌ها وجود دارد که کارگران این اندازه گله‌مند هستند؟

تفاوت میان مدیران، نیروهای رسمی، پیمانکاری و… را کم کردیم. قبلا تفاوت زیاد بود اما از پس از واگذاری مارون به بخش خصوصی گام به گام تفاوت‌ها را کم کردیم تا به امروز رسیدیم؛ برای نمونه همین سهمیه سفر. در حال حاضر هر یک از کارکنان پیمانکاری که بهره‌وری مناسبی داشته باشد را به سفر می‌فرستیم.

درباره اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل که کارگران می‌گویند به درستی اجرا نمی‌شود، چه کرده‌اید؟

با اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل در مارون برای اولین بار ۴۰ درصد به دستمزد کارگران اضافه شد. سابقه ندارد که در شرکتی طرح طبقه‌بندی مشاغل اجرا شود و ۴۰ درصد به دستمزد کارگران اضافه شود. این طرح را اجرا کردیم تا وضعیت معیشتی کارگران بهبود یابد. بعضا از سوی رسمی‌ها تحت فشار قرار گرفتیم تا این ۴۰ درصد را به آنها هم پرداخت کنیم اما در این مورد قانون دست ما را بسته است. فکر می‌کنم مارون در رسیدگی به کارکنان خود در میان شرکت‌های دیگر نمونه باشد؛ با این همه نمی‌توانیم دامنه پرداخت‌ها و تسهیلات خود را گسترش دهیم؛ تا اندازه‌ای که تفاوت دستمزدی پیمانکاری‌ها و رسمی‌ها را پوشش دهد. این هم دلیل دارد. شرکت‌های دیگر پتروشیمی توان چنین پرداخت‌هایی را ندارند و در نتیجه تفاوت میان مارون و دیگر شرکت‌ها، موجب اعتراض کارگران دیگر شرکت‌های پتروشیمی می‌شود؛ به ویژه در منطقه بندرماهشهر که شرکت‌ها از لحاظ مسافت فاصله چندانی با یکدیگر ندارند.

نیروهای پیمانکاری چه میزان دستمزد دریافت می‌کنند؟

بیش از ۱۸۰۰ کارگر پیمانکاری در مارون وجود دارند که در مشاغل فنی و خدماتی حضور دارند. فکر می‌کنم که میانگین دستمزد حدود ۷ میلیون تومان باشد. یک آبدارچی با بیش از ۲۰ سال سابقه کار، ۳ میلیون تومان دستمزد دریافت می‌کند. ما همچنین پاداش تولید پرداخت می‌کنیم به صورت مستمر هر ۳ ماه یکبار پرداخت می‌شود. یکسری پاداش‌های پراکنده هم گهگاه پرداخت می‌شود مثلا پس از انجام تعمیرات اضافی برای جبران زحمت کارکنان به آنها پاداش پرداخت می‌کنیم که البته برای پرداخت پاداش‌ها یا اضافه حقوق باید از هیات مدیره مجوز بگیریم. همچنین پس از برگزاری مجمع و بررسی صورت‌های مالی پاداش دیگری هم پرداخت می‌کنیم. تعداد پاداش‌های سالیانه به ۴ مورد می‌رسد. اگر این پاداش‌ها را در کل سال در نظر بگیریم و بر دستمزدها تقسیم کنیم، در هرماه به جای واحد ۱ دستمزد، ۱.۲ واحد دستمزد می‌پردازیم. به هرشکل ما یک دستمزد داریم که به طور متوسط ۷ میلیون تومان است و یک پاداش داریم که به طور متوسط حدود ۳ میلیون تومان است که هر ۳ ماه یکبار پرداخت می‌شود.

برای کارگران روزمزد چه کرده‌اید؟

مارون نزدیک ۱۶۰ کارگر روزمزد دارد که بین تا ۸ تا ۹ سال سابقه کار دارند. کمترین آنها ۲ سال سابقه کار دارد. در گذشته کارهایی به این افراد سپرده شده بود که متناسب با آنها دستمزد دریافت نمی‌کردند؛ چراکه روزمزد هستند. آنها همچنین نه امنیت شغلی نداشتند و نه اینکه از بیمه پایه برخوردار بودند. با خود گفتیم که باید برای آنها کاری کنیم. برای همین در هفته کارگر سال ۹۷ به‌کارگیری ثابت آنها را مطرح کردیم و در هفته کارگر سال ۹۸ آنها را جذب شرکت کردیم. این موضوع در پاداش‌های آنها تاثیر زیادی داشت. حالا آنها به طور متوسط ۵ میلیون تومان دستمزد دریافت می‌کند. همه اینها موجب شده تا افرادی از بزرگان منطقه نامه بیاورند تا در ماورن استخدام شوند. در برخی موارد حتی ارکان ثالثی‌ها دستمزدهای بیشتری نسبت به رسمی‌‌ها دریافت می‌کنند.

در زمینه پخت غذا و رستورانی که کارگران در آن می‌نشینند تفاوتی میان رسمی‌ها و پیمانکاری‌‌ها وجود دارد؟

در مارون یک رستوران پخت غذا بیشتر نداریم. کل غذای ما در یک رستوران پخت می‌شود. پیمانکار غذای پرسنل با پیمانکار غذای مدیران و رسمی‌ها هیچ تفاوتی ندارد؛ اما برای توزیع غذا میان افراد، ۴ رستوران داریم. ۱. در هر واحد یک رستوران کوچک داریم که غذای رستوران اصلی در ظرف‌های بهداشتی در این رستوران سرو می‌شود. ۲. رستورانی در سایت صنعتی خود داریم که به رستوران کارگری معروف است و همان غذایی که در رستوران اصلی سرو می‌شود به رستوران کارگری می‌آید. ۳. یک رستوران اصلی داریم که منعی برای حضور کارگران در آن وجود ندارد. ۴. در گذشته یک رستوران VIP برای میهمانان خاص با غذاهای خاص در مارون وجود داشت که از زمانی که آقای محمدی مدیرعامل شرکت شدند، در آن بسته شد. تنها یکبار آن را باز کردیم و آنهم به خاطر اینکه مدیران عامل سایر شرکت‌ها برای جلسه به مارون آمده بودند و رستوران اصلی جا نداشت اما همان غذایی که در رستوران اصلی سرو شد را به رستوران VIP آوردیم.

کارگران می‌گویند که از سهمیه پرواز رسمی‌ها محروم هستند.

بستگی دارد. یکسری از نیروهای پیمانکاری سهمیه پرواز ندارند اما سهمیه پرواز را هم برای رسمی‌‌ها و هم برای کارگرانی که تحت عنوان ارکان ثالث با عنوان نیروی پیمانکاری کار می‌کنند در نظر گرفته‌ایم؛ تفاوتی میان اینها قائل نشدیم. برای نمونه دو شرکت تامین نیروی انسانی به نام «نوید آورران کارون» و «شرکت ویس ماهشهر» در مارون داریم که کارگران آنها سهمیه پرواز دریافت می‌کنند. اما شرکتی به نام «اکشن» وجود دارد کارهای تعمیر و نگهداری را در مارون انجام می‌دهد. این شرکت به صورت حجمی قرارداد دارد؛ یعنی در پیمان انجام کار مهم است؛ حالا اکشن می‌تواند این کار را با ۵۰۰ کارگر انجام دهد یا ۳۰۰ نفر. این دسته کارگران برای اکشن کار می‌کنند نه مارون. بنابراین سهمیه پرواز به آنها تعلق نمی‌گیرد؛ با این حال یکسری مزایا را که برای ارکان ثالثی‌ها در نظر گرفتیم برای کارگران اکشن هم در نظر گرفتیم.

چه تعداد شرکت با مارون قرارداد حجمی دارند؟

شرکت «پرنگار» که کار بسته‌بندی را انجام می‌دهد. شرکت اکشن که کار تعمیر و نگهداری را انجام می‌دهد، شرکت «امید اندیشه یاران» که کار تامین نیروی حراست را برعهده دارد و شرکتی دیگر که امور راهوری پخت غذا را انجام می‌‌دهد. همانطور که گفتم در حال حاضر سهمیه پرواز به کارگران این شرکت‌ها تعلق نمی‌گیرد اما ممکن است که زمانی که مناقصه جدید برگزار می‌کنیم یا قرارداد این شرکت‌ها را تمدید می‌کنیم اصلاحاتی در نظر بگیریم که به نفع کارگر باشند.

یکی از اصلی‌ترین خواسته‌های کارگران ارکان ثالثی مارون، قرارداد مستقیم شدن است. برنامه‌ای برای این کار دارید؟

صحبت‌‌های در این مورد شده است اما اینکه اجرایی شود یا ظرف چه مدت اجرایی شود را نمی‌دانیم و نظری هم نمی‌توان بدهم. اما در حال اصلاح قراردادهایِ این کارگران هستیم و سه اقدام مشخص را در نظر داریم: ۱. تبعیض را بین نیروهای رسمی و قراردادی کم کنیم ۲. دریافتی‌ها را به هم نزدیک کنیم ۳. تسهیلات رفاهی را یکسان سازی ۱۰۰ درصد کنیم. تنها تفاوتی که باید بین ارکان ثالثی‌ها و رسمی‌ها وجود داشته باشد نوع صندوق‌های بازنشستگی‌شان است. برای انجام این سه هدف یک پیمانکار مطالعاتی می‌گیریم. صحبت‌هایی در این مورد شده و موضوع آن جدی است. در حال حاضر در مرحله مناقصه هستیم.

وضعیت ۵ تا ۱۰ کارگری که از کار تعلیق شده‌اند چه می‌شود؟ آیا برنامه‌‌ای برای بازگشت به کار آنها دارید؟

باید واقع بین باشیم. صنایع نفت و پتروشیمی در جنوب کشور و در عسلویه و ماهشهر متمرکز شده‌‌اند. این صنایع همجوار هستند و تصمیم‌های ما سایر شرکت‌ها را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگر مارون بدون در نظر گرفتن توان سایر شرکت‌‌ها دست به کاری بزند، برای آن شرکت‌ها تبعات دارد. اجازه نمی‌دهیم که تصمیم‌های ما سایر شرکت‌ها را دچار مشکلاتی مانند اعتصاب کند. در همین حال احترام به قوانینی مانند قانون کار و در راس آن قانون اساسی برای همه ما مهم است. باید توجه داشت که قانون کار مناطق آزاد و ویژه اقتصادی تحت عنوان «قانون اشتغال در مناطق… » با قانون کار در سایر مناطق کشور متفاوت است و مارون مکلف به رعایت آن است. انتظار داریم که کارگرانی که آنها را به کمیته انضباطی معرفی کرده‌ایم و تعداد آنها کمتر از ۱۰ نفر است، حدود قانون را خوب درک کنند و شرایط شرکت‌‌های همجوار ما را هم در نظر بگیرند. ممکن است که مارون دستمزد آبدارچی خود را از ۳ میلیون تومان به ۵ میلیون تومان برساند اما نمی‌تواند صندوق او را تغییر دهد؛ یعنی او را به وزات نفت معرفی کند تا به صورت رسمی استخدام شود.

این کارگران می‌گویند که در چارچوب حقوق صنفی اعتراض کرده‌اند.

گفتند ناهار نمی‌خوریم و به نشانه اعتراض به رستوران نمی‌آییم. با آنها جلسه گذاشتیم کمتر از ۱۰ نفر از آنها قانع نشدند. حراست شرکت تشخیص داد که اینها جو را متشنج می‌کنند. به همین خاطر به طور موقت آنها را کنار گذاشتیم تا کمیته انضباطی در مورد‌ آنها نظر دهد. رای کمیته انضباطی هرچه باشد حتی اگر بازگشت به کار باشد، می‌پذیریم. به زودی کمیته انضباطی تشکیل می‌شود تا انتظار این آقایان در مورد تصمیم کمیته انضباطی به درازا نکشد.

گویا شرکت نسبت به همزمانی آغاز اعتراض‌های ماهشهر و اعتراضات کارگری، گلایه دارد.

در ماهشهر تنوع قومیتی وجود دارد. توام با این تنوع قومیتی مشکلات اقتصادی و بیکاری هم هستند. همزمانی این اتفاق با اعتراض به افزایش قیمت بنزین آن را خاص کرد. اعتراض این عده در چنین شرایطی می‌توانست خیلی زود از کنترل خارج شود که تبعاتی برای کل منطقه داشت و حتی پتانسیل این را داشت که به مسئله ملی تبدیل شود. برای همین سعی کردیم به سرعت از تسری آن به دیگر مسائل منطقه جلوگیری کنیم. این نیست که ما دغدغه‌های اقتصادی کارگران و مردم منطقه را درک نکنیم اما این مسائل می‌توانست مارون و ماهشهر را متاثر کند. مارون به خاطر حساسیت‌هایی که نسبت به معیشت مردم منطقه دارد، مسئولیت‌های اجتماعی خود را گسترده کرده است. کمک‌های ما به مردم منطقه بدون هیچ چشم‌داشتی انجام می شود.

آیا این کارگران را در زمانی تعلیق کرده‌اید که با شرکت قرارداد داشتند؟

بله، قرارداد دارند. قراردادهایی که در مارون بسته می‌شوند ۱ ساله هستند. به هر صورت کمیته انضباطی را تشکیل و با در نظر گرفتن مصالح عمومی تصمیم می‌‌گیریم. من به عنوان مدیر منابع انسانی در کمیته انضباطی حضور دارم. حتما سعی می‌کنیم که رای کمیته انضباطی عادلانه و در چارچوب قانون باشد.

در صورتی که پیمانکاران مارون دستمزد‌های کارگران خود را به موقع نپردازند، مارون چه می‌کند؟

به‌طور معمول دستمزدهای کارگران مارون ۲۸ تا ۳۱ ماه پرداخت می‌شود. اگر پیمانکاری تاخیر داشته باشد از محل منابع مارون دستمزدها را پرداخت می‌کنیم تا بعد از محل ضامنت حسن انجام کار، آن را کسر و به حساب شرکت برگردانیم.

اصلاح ساختار تولیدی پتروشیمی‌ها راهی برای بقا

در حالی به گفته کارگران پتروشیمی مارون وضعیت بهتری در پرداختی‌های خود نسبت به سایر شرکت‌های پتروشیمی دارد که عموم کارگران این صنعت حال و روز خوبی ندارند؛ به ویژه کارگران پتروشیمی‌هایی که در شهرهای مرکزی و غربی کشور فعالیت می‌کنند؛ برای نمونه پتروشیمی‌هایی که در کرمانشاه قرار دارند، رسیدگی به کارگران را رها کرده‌اند و دستمزدهای آنها را با چندماه تاخیر پرداخت می‌کنند. در سال‌های گذشته شاهد چند اعتراض کارگری در این منطقه بودیم که پای سازمان خصوصی‌سازی را هم به آن باز کرد؛ چراکه این شرکت‌ها پیشتر در راستای اجرای سیاست‌های ابلاغی اصل ۴۴ قانون اساسی واگذار شده بودند.

این در حالی است که پتروشیمی‌ها مشمول معافیت مالیاتی شده‌‌اند. برای نمونه در شهریور ماه سال ۹۷«پدرام سلطانی» از اعضای هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران اعلام کرد که شرکت‌های پتروشیمی پالایشی، فولاد، مس و امثالهم از جیب ملت  ۳۰ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی دریافت کرده‌اند که گفته می‌شود معادل یک پنجم کل وصولی مالیاتی کشور است. مشکلات اقتصادی پتروشیمی‌ها با وجود اعطای معافیت مالیاتی حل نشده است و باید چاره‌ای اساسی برای آنها اندیشید. پیشنهادهایی برای اصلاح ساختار تولیدی آنها داده شده است اما این نیازمند ورود قوی حاکمیت است. /ایرنا