تعمد در تحقیر پژوهش
نوشتاری بقلم دکتر فاضل خمیسی (فعال سیاسی، اجتماعی و فرهنگی)
بیش از ۱۶۵ سال از تأسیس اولین “مدرسه جدید” میگذرد، مجالی برای پرداختن به چگونگی و ساز و کار این رفتار تقلیدی از غرب نمیگذرد، شاید اگر مشکلات مدارس بیش از یک قرن گذشته تا کنون را در یک فراوانی آماری قرار دهیم تفاوت فاحشی را بین آنها نمی‌بینیم.
اما به چه دلیل این معضلات کماکان گریبان آموزش رسمی کشور را گرفته و حتی انقلاب اسلامی و طرح انقلاب فرهنگی هم نتوانسته بعد از چهار دهه مشکلی از معضلات نظری و تئوری پردازی در نظام تعلیمی رسمی را حل کرده، و هرچند گاهی، از تتظیم سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تا بازی با دوره های تحصیلی و سرمایه گذاری بر نخبه پروری و جایزه آوری ناکارآمدی این حوزه را درمان نماید. طبیعی است، بهترین کاربست بسیاری ازنتایج پژوهشی در آموزش و پرورش است و کنون که، در هفته پژوهش (۳۰-۲۴) آذرماه قرار داریم و زنگ پژوهش در اکثر مدارس بصدا در می‌آید و همه ساله همایش های آنچنانی برگزار میشود شاهد این موضوع هستیم که بجز هزینه بری، نشست های مذکورهیچ فایده ای ندارد، بطوریکه درفردای هفته مذکور، آش همان آش است و کاسه همان کاسه، پژوهش ها و ارائه ها و خلاصه پایان نامه ها بدون هیچ کاربستی در قبرستان سایر نتایج پژوهشی در انبار یا دخمه ای به فراموشی سپرده میشوند، و آموزش و پرورش نیز همان میشود که هست…
بنظر میرسد بدلیل اینکه نتایج مطالعات آموزشی و پژوهش های میدانی با منافع فردی و یا بینش های اعتقادی، بخصوص در حوزه های اجتماعی وفرهنگی و اقتصادی با حوزه تصمیم گیری و عملیاتی زاویه داشته و یا حتی در تعارض می باشد، از نتایج پژوهش و تحقیق فقط برای پوسته سازمان‌ها و نه برای عمق استراتژیک آنها استفاده شده و عملا پژوهش در زمینه کاربردی مورد تحقیر قرار میگیرد.
زمانیکه متولیان پژوهش فاقد اعتقاد و سواد پژوهشی باشند و براساس وابستگی به این یا آن قدرت یک فضای برنامه ریزی را اشغال کرده اند، طبیعی است موضوع مهمی مثل فعالیتهای پژوهشی فقط در یک هفته از سال آنهم در قالب بزرگداشت سمبلیک مورد توجه قرار میگیرد.
شاید تفاوت مدارس ما با مدارس پیشرفته جهان در این نکته خلاصه میشود که آنها نتایج پژوهش ها را با برنامه ریزی به کار بستند و ما روی اوراقی که این نتایج درج شده بود استکان چای خویش را قرار دادیم!!
طبعأ بسیاری از نتایج و تحقیقات میدانی در کوتاه مدت چالشی و دردسر ساز است، اما برای طولانی مدت باعث پایداری تغییرات مثبت میگردد. اما آنجا که مدیریت ها از وزیر تا وکیل بجای برنامه محوری و اخلاقی زیستن اجتماعی، دغدغه اینرا داشته باشند که چگونه مدت بیشتری بر صندلی تکیه داشته باشند، مکانی بهتر از انبارهای نمناک برای نگهداری پژوهش ها نیست…